Door Ina Keuper Mijn recente deelname aan de algemene ledenvergadering van de vereniging WO=MEN, Women Equals Men, stimuleerde mij om dit stukje te schrijven. Opnieuw werd ik uitgebreid geïnformeerd over diverse actuele kwesties rond genderongelijkheid en de structurele achterstelling van meisjes en vrouwen in Nederland en elders en hoe dat aan te pakken. In een workshop met Jamila Talla van de organisatie Voice of Afghan Women werd ik mij weer bewust van de nare gevolgen van een genderblinde hulpverlening aan vluchtelingen en hoe dat te voorkomen zou zijn. Hieronder zal ik kort iets vertellen over WO=MEN en hoop ik te laten zien dat lidmaatschap van deze vereniging ook voor studenten zinvol kan zijn.
WO=MEN is het Nederlandse gender platform dat zich inzet voor de bevordering van genderrechtvaardigeid (gender justice) wereldwijd. De vereniging streeft ernaar dat mannen en vrouwen wereldwijd vrije keuzes kunnen maken en gelijk zijn in hun rechten en kansen, daarnaar handelen en behandeld worden. WO=MEN fungeert als een netwerk dat wordt gevormd door institutionele en individuele leden en een bureau met betaalde medewerkers. Diverse organisaties en ministeries steunen het werk van de vereniging met (project)subsidies.
Als platform wil WO=MEN kennis over genderongelijkheid en ideeën voor het oplossen daarvan verzamelen, onderling uitwisselen en verder verspreiden. WO=MEN richt het lobbywerk vooral op Nederlandse politici, maatschappelijke organisaties en bedrijven en ook op internationale instellingen en organen. In enkele werkgroepen worden deelaspecten besproken en voorbereid, soms worden ad hoc werkgroepen gevormd. WO=MEN werkt in campagnes en acties regelmatig samen met diverse feministische en andere organisaties in Nederland. De meeste institutionele leden zijn organisaties op het gebied van internationale samenwerking en van immigranten in Nederland; individuele leden zijn vaak werkzaam bij dergelijke organisaties, als zzp-er actief of zetten zich in als vrijwilliger. Ook studenten kunnen lid worden van WO=MEN om hun steentje bij te dragen aan het bevorderen van een genderrechtvaardige wereld.
In 2015 heeft WO=MEN veel aandacht besteed aan de stand van zaken rond het actieplan voor gendergelijkheid en empowerment van vrouwen en meisjes van de VN-wereldvrouwenconferentie in Beijing van 1995. Helaas moest worden vastgesteld dat twintig jaar later veel van de gestelde doelen nog niet zijn bereikt, ook niet in Nederland. Om deze zaak nog eens voor het voetlicht te brengen werd op 27 juni samen met andere organisaties zoals Women Inc. het GELIJK=ANDERS festival georganiseerd in Amsterdam. Daar werd door honderden vrouwen en wat minder mannen gedebatteerd over wat er bereikt is en wat er nog verder zou moeten gebeuren om de structurele achterstelling van vrouwen en meisjes in Nederland en elders ongedaan te maken. Deze plannen werden uitgewerkt in een tien punten plan dat op 21 september als Agenda voor de Toekomst werd gepresenteerd aan politici in Den Haag.
In deze agenda worden de tien punten kort beschreven en voorstellen voor beleidswijzigingen en andere instrumenten gepresenteerd om de nog steeds bestaande genderongelijkheid in Nederland in de komende tien jaar tot 2025 aan te pakken. Een thema betreft de hardnekkige culturele stereotyperingen van mannen en vrouwen; de sociale en financiële kosten daarvan, zoals gendergerelateerd geweld, dienen via mediacampagnes meer zichtbaar gemaakt te worden.
Bij het thema werk en zorg wordt vastgesteld dat nog altijd bijna de helft van de vrouwen tussen 20 en 65 jaar in Nederland niet economisch zelfstandig is en dat werk en zorg nog steeds niet gelijk verdeeld worden tussen mannen en vrouwen. Bepleit wordt om vaders en partners een wettelijk recht op tien dagen betaald kraamverlof te geven (moeders hebben recht op vier maanden betaald zwangerschaps- en bevallingsverlof). Andere thema’s betreffen het onderwijs, besluitvormende posities in politiek, openbaar bestuur en bedrijfsleven, de gezondheidszorg, geweld tegen vrouwen, seksuele en reproductieve gezondheid en rechten, klimaat- en energiebeleid, vredesmissies en wederopbouwprocessen.
Meerdere leden van WO=MEN zijn betrokken bij de diverse organisaties en activiteiten van de VN, afhankelijk van het werkveld van de organisatie waarvoor ze werken of hun eigen interesses. Elk jaar zijn er leden bezig met de jaarlijkse bijeenkomst van de Commission on the Status of Women (CSW), waarin de stand van zaken rond gendergelijkheid in de lidstaten wordt besproken. Zij doen voorstellen voor de inbreng van de officiële Nederlandse regeringsdelegatie en vaak zijn er ook enkele leden en medewerkers ter plekke in New York om te lobbyen en informatie te verzamelen. In het verleden hebben leden van WO=MEN meerdere keren meegeschreven aan de NGO-Schaduwrapportages over gender(on)gelijkheid in Nederland om een tegenwicht te bieden tegen de soms te gunstige voorstelling van de stand van zaken daaromtrent in de rapporten van de Nederlandse overheid voor de CSW.
In de afgelopen jaren waren ook diverse leden betrokken bij de discussies over de formulering van de nieuwe Sustainable Development Goals die in september 2015 in de Algemene Vergadering van de VN zijn aangenomen als vervolg op de Millennium Development Goals van 2000. Het streven naar gendergelijkheid is daarin opnieuw als apart doel opgenomen, maar via WO=MEN heb ik vernomen dat over de formulering van de subdoelstellingen vele debatten gevoerd moesten worden.
Het lidmaatschap van WO=MEN heeft mij in de afgelopen jaren veel gebracht. Ik bleef op de hoogte van actuele ontwikkelingen en discussies op het gebied van analyses, beleid en implementatiestrategieën rond genderrechtvaardigheid en heb soms ook mijn steentje daaraan bijgedragen. Via de website en in bijeenkomsten wordt de informatie van en voor de leden en een groter publiek gedeeld en verspreid. Sommige informatie en discussies blijven echter binnenskamers op Gendernet, dat alleen voor leden toegankelijk is.
Zoals ik hierboven al schreef staat het lidmaatschap ook open voor studenten. Zo kunnen zij hun kennis vergroten en een bijdrage leveren aan het werk van de vereniging. Lidmaatschap geeft hen bovendien de kans om zich te oriënteren op interessante maatschappelijk relevante onderzoeksthema’s voor hun studie. Daarnaast biedt het lidmaatschap een optimale gelegenheid om persoonlijke contacten te leggen en een netwerk op te bouwen dat van belang kan zijn wanneer zij op zoek gaan naar een aantrekkelijke werkplek na de studie.
Ina Keuper was tot en met 2014 als docent werkzaam bij de afdeling Sociale en Culturele Antropologie van de VU en gaf onder meer onderwijs op het gebied van gender en feministische antropologie. Zij is als freelancer nog steeds bij de afdeling betrokken.