Skip to content

Category: Gender

Keulen: een urban legend?

Keine Gewalt gegen Frauen
© APA/AFP/Roberto Pfeil

Door Peter Versteeg      Het nieuwe jaar was nog tamelijk vers toen verontrustend nieuws bekend werd. Met oudejaarsnacht zouden vele tientallen vrouwen op het Keulse stationsplein zijn beroofd en aangerand. Het aantal aangiften van aanranding is boven de 500 gestegen, waaronder twee maal verkrachting. Verschillende keren stond ik op het punt om hier iets over te schrijven, maar ik werd steeds weerhouden door de gevoeligheid rond het onderwerp.

2 Comments

Bijdragen aan genderrechtvaardigheid

Wo-men
© WO=MEN

Door Ina Keuper            Mijn recente deelname aan de algemene ledenvergadering van de vereniging WO=MEN, Women Equals Men, stimuleerde mij om dit stukje te schrijven. Opnieuw werd ik uitgebreid geïnformeerd over diverse actuele kwesties rond genderongelijkheid en de structurele achterstelling van meisjes en vrouwen in Nederland en elders en hoe dat aan te pakken. In een workshop met Jamila Talla van de organisatie Voice of Afghan Women werd ik mij weer bewust van de nare gevolgen van een genderblinde hulpverlening aan vluchtelingen en hoe dat te voorkomen zou zijn. Hieronder zal ik kort iets vertellen over WO=MEN en hoop ik te laten zien dat lidmaatschap van deze vereniging ook voor studenten zinvol kan zijn.

Leave a Comment

Twee Ethiopische heldinnen

Screening at Nikat

Door Marina de Regt    “Deze film moet iedereen zien”, was de reactie toen we Time to Look at Girls: Migrants in Bangladesh and Ethiopia afgelopen woensdag aan een groep jonge sekswerkers in Addis Ababa lieten zien. Ze hadden doodstil naar de film zitten kijken, sommigen konden hun tranen niet bedwingen, anderen keken af en toe slinks naar Tigist, een van de hoofdpersonen in de film. Tigist had de film al meerdere malen gezien en liet geen emotie zien. Na afloop legde ze uit waarom ze had besloten aan de film mee te doen en vertelde ze welke problemen ze bij het filmen tegen was gekomen.

Leave a Comment

Confessions of a Production assistant

256640243_594c69834b_z
Jong geleerd…? © Christine Urias, via Flickr Creative Commons

Door Myrthe van der Vlis

Voor mijn bachelorscriptie deed ik onderzoek naar de rol van gender in de Nederlandse filmwereld en de totstandkoming van de ‘female gaze’, een perspectief in film vanuit een vrouwe-lijke belevingswereld. Mijn interesse voor dit onderwerp kwam voort uit een stage bij het IDFA, waar zij een speciaal programma hadden over de ‘female gaze’ en de macht van filmmakers. Tijdens dit programma gingen vrouwen in debat over de rol van gender in de media. Vrouwen bleken vaker documentaires te maken en zodra een film een groot productiebudget had werkten er minder vrouwen achter de schermen. Zodoende besloot ik onderzoek te doen naar de structurele kenmerken van de filmindustrie die deze genderongelijkheid in stand houden.

Leave a Comment

Eén thema, twee films en veel obstakels

nojoomDoor Marina de Regt. Afgelopen dinsdagavond zag ik twee films over hetzelfde thema, namelijk het op jonge leeftijd uithuwelijken van meisjes in Jemen en Ethiopië. De films werden vertoond op het Movies that Matter filmfestival dat jaarlijks door Amnesty International wordt georganiseerd. De films gingen ook nog eens over de twee landen waar ik me als antropoloog mee bezig houd. Sinds een jaar doe ik onderzoek naar de migratie van tienermeisjes in Ethiopië; de angst om uitgehuwelijkt te worden is vaak een reden voor meisjes om naar de stad te migreren. In Jemen is het jong uithuwelijken van meisjes (en jongens) op het platteland ook heel gewoon. Dus het was een must om deze films te zien.

2 Comments

Het nieuwe F-woord

Waarom is het zo moeilijk om het woord FEMINISME of  FEMINISTEN in de titel van een boek te vermelden? Vreest de uitgever dat daardoor de verkoopcijfers zal drukken? Waarom worden deze woorden niet groot en met trots op het voorkaft vermeld, maar komt het pas in de ondertitel?

Door Ina Keuper

9789000345021_download

Donderdag 5 maart 2015 was ik aanwezig bij de presentatie van het Het F-boek op een drukbezochte bijeenkomst georganiseerd door Atria, het Nederlandse kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis, gevestigd aan de Vijzelstraat in Amsterdam. Het boek bevat 64 bijdragen in de vorm van columns, essays en tekeningen en werd geïnitieerd en samengesteld door Anja Meulenbelt en Renée Römkens. Meulenbelt was in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw een feministisch boegbeeld vanwege haar boek De schaamte voorbij en is sindsdien betrokken bij vele activiteiten binnen en buiten de feministische beweging. Römkens was jarenlang universitair (hoofd)docent en onderzoeker voor genderstudies (psychologie) aan de universiteit, in Utrecht,  New York en Tilburg, en is sinds 2012 directeur van Atria.

2 Comments

Ethiopische sekswerkers voor de camera

IMG_3416Door Marina de Regt. Ik had nooit gedacht dat ik het nog eens zou doen: een documentaire maken. Precies acht jaar geleden, in februari 2007, was ik in Jemen om een film te maken over Ethiopische en Somalische vrouwen die betaald huishoudelijk werk doen. Zoals zoveel antropologen leek het me fantastisch om mijn onderzoek te visualiseren. Ik wilde de vrouwen die ik tijdens mijn onderzoek had ontmoet een gezicht geven en vooral Jemenieten laten zien dat het meer dan alleen huishoudsters zijn maar mensen van vlees en bloed. Samen met een Nederlandse filmmaakster vertrok ik naar Jemen, waar ik erachter kwam dat filmen iets heel anders is dan antropologisch onderzoek doen. Ik voelde me erg ongemakkelijk door de aanwezigheid van de camera in mijn onderzoeksveld, en vond het moeilijk vrouwen te vragen of ze gefilmd wilden worden. Gelukkig lukte het toch om een aantal Somalische, Ethiopische en Jemenitische vrouwen te filmen. Toen we een jaar later terugkeerden om de film aan de betrokken vrouwen te laten zien, zeiden de Ethiopische vrouwen dat ze het een mooie film vonden maar ze vroegen ons hem niet in Jemen of Ethiopië te vertonen. Ze wilden niet dat andere Ethiopiërs zouden zien dat ze hun leven als domestic worker in Jemen hadden laten filmen. Daar zat ik dan, met een prachtige film die niet vertoond mocht worden aan het publiek dat ik voor ogen had gehad.

Toen de co-onderzoekers in het meisjesmigratieproject waar ik nu bij betrokken ben met het idee kwamen een documentaire te maken over het onderzoek in Bangladesh en in Ethiopië was ik dan ook niet enthousiast. Ik had een klein trauma overgehouden aan het filmen in Jemen, en voorzag dezelfde problemen in Ethiopië. Het onderzoek dat ik hier samen met twee Ethiopische onderzoekers heb uitgevoerd gaat over tienermeisjes die van het platteland naar de stad zijn gemigreerd en hun brood verdienen met huishoudelijk werk of sekswerk. In de levensverhalen van de meisjes staan armoede, gebroken gezinnen, overleden ouders, misbruik, angst voor uithuwelijking en ontvoering centraal. Maar we hoorden ook over hun ambitie hun leven te veranderen, onderwijs te volgen, meer bewegingsvrijheid te hebben, en zelf geld te verdienen. Het vinden van “informanten” was niet makkelijk geweest: domestic workers werken bij mensen thuis en hebben nauwelijks tot geen vrije tijd en sekswerkers werken ‘s nachts en slapen de helft van de dag. Maar met veel moeite was het gelukt. Het filmen van deze meisjes leek me echter nog moeilijker: geen van de meisjes is trots op het werk dat ze doet en ze worden erg gestigmatiseerd. Ik had de Italiaanse filmmaker dan ook op het hart gedrukt dat hij de meisjes onherkenbaar moest filmen, zodat hun privacy beschermd zou worden.

4 Comments

Koerdische vrouwelijke bestuurders in Nederland

seminar Koerdische burgemeesters Door Emine Igdi en Edien Bartels. In de week van 21 tot en met 30 november 2014 was een delegatie van vrouwelijke bestuurders uit Oost-Turkije te gast in Nederland. Het ging om twee burgemeesters, respectievelijk uit de steden Mardin en Sirköy en het hoofd van de afdeling vrouwenzaken uit Diyarbakir. Het doel van het bezoek was het uitwisselen van ervaringen over de invulling van de bestuurdersrol door vrouwen, over de strijd tegen geweld tegen vrouwen in Oost Turkije  en over de problemen en opvang van vluchtelingen, speciaal vrouwen, in die regio. Over dit laatste thema was op 28 november een seminar op de Vrije Universiteit gewijd.

Het seminar werd ingeleid door dr. Joost Jongerden, antropoloog gespecialiseerd in de Koerdische kwestie aan de universiteit van Wageningen. Hij vertelde onder andere over het grote aantal vrouwelijke burgemeesters in deze regio. Daarna kwamen de vrouwen van de delegatie aan het woord. Zij spraken vooral over de situatie van Syrische vluchtelingen, waaronder veel vrouwen. In het zuidoosten van Turkije is de politieke partij BDP (Bar?? ve Demokrasi artisi- Partij van Vrede en Democratie) heel sterk. Met de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014 werd het duo burgemeesterschap door de BDP ingevoerd. Wanneer een man burgemeester werd kreeg die een vrouwelijke duo burgemeester naast zich en wanneer een vrouw burgemeester werd kreeg die een man als duo burgemeester naast zich. Er zijn nu 106 vrouwelijke duo burgemeesters. Dat zoveel vrouwen in dit gebied als duo burgemeesters werken was 40 jaar geleden praktisch onmogelijk. Dit is voorbeeld van de grote veranderingen die onder invloed van de Koerdische beweging zijn gerealiseerd.        

1 Comment

Verstoten in het land van herkomst

Door Edien Bartels. In het TV programma ‘Verstoren in het land van herkomst’ van de Moslim Omroep van 21 juni 2014, vertelt een vrouw die achtergelaten was hoe ze zich voelde: als een vuilniszak die gevuld was met emoties en vervolgens aan de kant gezet. Ik ben dat vaker tegengekomen tijdens onderzoek naar achterlatingen in Marokko (2005, 2009,2011). Bijvoorbeeld een Marokkaanse vrouw achtergelaten op jonge leeftijd, nu in Marokko gehuwd met een naar ze zelf vertelde, goede echtgenoot. Ze is op het moment dat ik haar spreek moeder van een dochtertje en lijkt een plezierig leven te leiden. Maar haar vader kan ze niet vergeven dat hij haar heeft achtergelaten. Ieder jaar komt die vader vanuit Nederland op vakantie naar Marokko. Hij is oud nu. Ieder jaar vraagt ze hem: “waarom heb je me achtergelaten in Marokko”. Haar vader begint dan te huilen, en zoals ze zegt: “ik wil hem laten huilen, hij heeft mij dit aangedaan”. Kennelijk wordt achterlating ervaren als een zo fundamentele krenking dat het mensen tot in jaren achtervolgt.

edien

 

 

 

 

 

 

Leave a Comment