Hoe is het gesteld met religie in deze tijd? Speelt religie eigenlijk nog wel een rol in de cultuur van moderne samenlevingen? Of is religie vandaag de dag zoiets als een overblijfsel van oude tijden, een rest die opgeruimd zou moeten worden? Of is er misschien iets waar van het cliché dat religie ‘terug’ is? Of is dat andere cliché waar: dat religie nooit weg is geweest? Immers, in elke cultuur, zijn altijd sporen van religie te vinden, dus ook in ons persoonlijke en sociale leven, in de politiek en in de hoge cultuur. Deze vragen, te omvattend voor één simpel antwoord, vormen de achtergrond van de beschouwingen, essays en artikelen die u voortaan in dit digitale tijdschriftje kunt vinden (inleiding www.religie-in-cultuur.nl ; redactie Anton van Harskamp en Bart Voorsluis)
Door Anton van Harskamp Breng het onderwerp ‘religie en geweld’ ter sprake en er ontstaan discussies, vaak verhitte discussies. Meestal zijn er in het publieke debat en ‘in de academie’ twee partijen of twee ‘scholen’.
In het publieke debat is er aan de ene kant een partij die zelfs al de vraag naar de mogelijke relatie tussen religie en geweld ongepast vindt en die dus verontwaardigd raakt over de suggestie dat religie tot geweld kan leiden. Leden van die partij menen dat religie een spirituele zaak is en simpelweg niet kán leiden tot geweld, omdat het in religie – we ‘beperken’ ons maar tot de wereldgodsdiensten christendom en islam – om gerichtheid op God en uiteindelijk om het goede leven zou gaan. Voor de leden van deze partij is een relatie tussen religie en geweld ondenkbaar. Zij lijken er geen moeite mee te hebben om uit alle zogenaamd religieuze gewelddadigheden, als de oudtestamentische verhalen over veroveringsoorlogen in het Oude Testament, de geweldsretoriek in de Koran, de kruistochten of hedendaagse terroristische aanslagen van moslims, ‘echte’ religie en ‘echt’ geloof weg te verklaren en de gewelddadigheden te herleiden tot ‘historie’ of tot symboliek of tot etnische, economische, of gewoon politieke stammenstrijd.
1 Comment