Onder de spraakmakende titel ‘Tot hoe dicht bij huis mag de rot komen?’ publiceerde Sierk van Hout, ‘reisjournalist’ en lid van Transparency International, een opiniestuk in de NRC van zaterdag 27 juni. Het stuk gaat over omkoping in verre landen – met name ontwikkelingslanden – waar corruptie welig tiert. Van Hout levert een heftig pleidooi om daar als westerse reiziger niet aan mee te doen onder het mom dat het een “lokaal gebruik” of “culturele praktijk” zou zijn waaraan je niet goed kunt ontkomen. Van Hout bekritiseert een dergelijke houding die kwalijke corruptiepraktijken in stand houdt en die volgens hem wel degelijk te vermijden is met enige morele standvastigheid, met vasthoudendheid en met broodnodig geduld.
Ik ben het met Van Hout eens dat omkoping en corruptie kwalijke zaken zijn die niet zijn goed te keuren. Maar ik heb een probleem met de generaliserende tweedeling ‘ontwikkelingslanden’ en ‘Nederland’ in termen wel en niet corrupt, en de simpele vergelijking tussen ‘hier’ en ‘daar’ die wordt gemaakt in zinnen als: “Omkopen. Thuis zouden we er niet over piekeren, maar in een ver land waar we misschien nooit meer terugkomen is het de vraag of onze moraal wat oplevert.” Of: “Thuis alle vruchten genieten van een transparante samenleving en ver weg corruptie accepteren als een soort lokale folklore is dan ook niets minder dan verraad.” Los van de vraag of in alle ontwikkelingslanden corruptie en omkoping een “soort lokale folklore” zou zijn – het komt natuurlijk wel veel te vaak voor – is de aanname dat in Nederland geen corruptie zou bestaan en dat Nederlanders – in tegenstelling tot derde wereldbewoners – een correcte maatschappelijke moraal zouden hebben toch wel verbijsterend.
4 Comments