Skip to content

Tag: kolonialisme

Over de doden niets dan goeds: historici over het Nederlandse geweld in de vrijheidsoorlog van Indonesië

Balinezen geven zich over aan Nederlandse militairen, 1906. © Museum Bronbeek, via creative commons
Balinezen geven zich over aan Nederlandse militairen, 1906. © Museum Bronbeek, via creative commons

Door Freek Colombijn   De afgelopen maand is er in verschillende media een dis-cussie gevoerd over het historische onderzoek naar het Nederlandse geweld in de vrijheidsoorlog van Indo-nesië. Aanleiding van de discussie was de publicatie van het boek De brandende kampongs van Generaal Spoor van Rémy Limpach (Amster-dam: Boom, 2016).

Tijdens de vrijheidsoorlog is door verschillende partijen veel geweld gebruikt. Limpach concentreert zich op het geweld gepleegd door het Nederlandse leger en concludeert dat het geweld structureel was, dat wil zeggen massaal en goedgekeurd of tenminste willens en wetens getolereerd, door de hoogste autoriteiten, opperbevelhebber Spoor. Tot het geweld behoorden o.a. het standrechtelijk executeren van gevangen genomen Indonesische strijders, het doden van burgers op de vlucht en het met mitrailleurvuur doorzeven van kampongs, waar zich niet allen strijders, maar ook burgers (waaronder kinderen) schuil hielden.

1 Comment

Koloniale tijden

DSCN4729klein
Nationaal Museum Burundi. ©Myrna Derksen

Door Myrna Derksen  Ik ben zo iemand die bij een museumbezoek als laatste het museum uitkomt, terwijl m’n gezelschap allang verveeld drie rondjes door de museumwinkel heeft gelopen zonder iets te kopen. Toen ik ruim een jaar geleden tijdens mijn eerste lessen antropologie leerde dat de eerste musea vaak tentoonstellingen waren van de kennis van vroege antropologen kon ik wel een dansje doen op m’n stoel. In elke stad waar ik kom wil ik minstens één museum zien – nou ja, zien – uitpluizen, het liefst zo oud en knullig mogelijk.

Burundi is niet erg ingesteld op toeristen. Het is een klein landje, ingeperst tussen de DRC, Tanzania en Rwanda, dat pas sinds tien jaar, na het eindigen van een burgeroorlog in 2005, aan het opkrabbelen is uit vele jaren van regelmatig terugkerend, gewelddadig conflict. Nu ben ik hier niet als toerist. Ik doe mijn masteronderzoek in een klein dorpje, wat hier een stad genoemd wordt, genaamd Rutana, in de commune Rutana, in de provincie Rutana, om het makkelijk te houden. Als ik vraag of er veel toeristen komen, wordt er enthousiast geknikt, want er zijn wel drie toeristische attracties in de provincie: watervallen, één of andere rots en de bron van de Nijl. Ik ben hier nu bijna twee maanden en ik heb nog geen toerist gezien, terwijl ik toch in hét toeristenhotel van het dorp woon.

Leave a Comment

Koloniale nostalgie in hedendaags Indonesië

Door Freek Colombijn     Met enige verbazing hoor ik soms hoe mensen die net van een dictator af zijn  gekomen terugverlangen naar de voorbije dictatuur. Denk aan het Egypte na Mubarak, of het Indonesië na Soeharto. Maar het is misschien ook wel begrijpelijk. Wanneer je zelf geen doelwit was van de overheidsterreur, was het leven in zo’n dictatuur ordelijk en voorspelbaar, de dictator zorgde meestal voor gematigde kosten van levensonderhoud en de schendingen van mensenrechten speelden zich buiten het directe blikveld af. Dan kan de haast onvermijdelijke chaos na het verdwijnen van een dictator voelen als een achteruitgang. Nostalgie is een heimwee naar een tijd waarin de vanzelfsprekende zekerheden nog bestonden.

Maar waarom zou er in Indonesië vandaag de dag nostalgie zijn naar de koloniale tijd? Indonesië is sinds de onafhankelijkheid (1945) al door zoveel fases gegaan en waarom dan verlangen naar een verre tijd dat je als Indonesiër gediscrimineerd werd en achtergesteld was bij de Europese overheerser? Toch is dat zo. De oude naam van Jakarta, Batavia, is in ere hersteld voor o.a. een grote vliegtuigmaatschappij, Batavia Air, en een recent opgerichte professionele voetbalclub. Sommige Indonesiërs (die het zich financieel kunnen veroorloven) scheppen er een genoegen in zich in koloniale kledij uit te monsteren (sommigen zelfs in het uniform van het Koninklijke Nederlands-Indische Leger) en op omafietsen in de tropenhitte de stad door te gaan. In onder andere Surabaya is het mogelijk om met de bus een heritage tour te maken, langs koloniale gebouwen, zoals de oude Nederlandse sociëteit en het stadhuis (zie foto).

2 Comments

“What is This?!” Framing Ghanaian art from the colonial encounter to the present

By Rhoda Woets “Sarenco is mafia,” said painter Almighty God (b. 1950) while he grabbed my arm and pulled me towards a black and white painting in the back of his workshop, “he also cheated other African artists.” We are in Almighty God’s extended open-air workshop at Suame junction, one of Kumasi’s jammed thoroughfares where an unremitting stream of cars and buses head further up North. A strategically positioned painting of a human figure, covered in blood, warns drivers on their way to the junction with the words “drive with care, over speeding kills.” During an enchanting tour among vivid paintings nailed to the white walls, palisades and wooden structures in his workshop, Almighty God told me that Sarenco owed him 4,200 dollars (US). But the contemporary African art “specialist” Sarenco never answered his phone calls; how should Almighty get his precious money back – all the way from Italy to Ghana? To underscore what he had just said, Almighty God pulled out his phone to dial Sarenco’s number in Italy once more. And indeed, no answer.

2 Comments

Bonairiaanse Nederlanders: tweederangs burgers?

  Door Ellen Bal “Terwijl Nederlanders zich voorheen te gast voelden op Bonaire, vertellen zij nu hoe het moet.” Dit zei één van de docenten, na afloop van mijn gastles aan 17 Bonairiaanse studenten op de VU, vorige maand. Deze docent maakt zich zorgen over de recente ontwikkelingen op het eiland. Sinds 10 oktober 2010 heeft Bonaire de status van bijzondere Nederlandse gemeente gekregen en Nederlanders van hier zijn daar officieel ook thuis. Zij neemt waar hoe zich op het eiland in rap tempo een nieuwe hiërarchie ontwikkelt – met lokale Bonairianen onderaan de ladder en Europese Nederlanders bovenaan.

12 Comments