publiek vooral bekend door de Frogers, die zelf een maand op bijstandsniveau gingen leven. Uit ervaring weet ik inmiddels wel dat je het als student niet altijd even breed hebt, maar dat is niet de reden dat ik bij de voedselbank terecht ben gekomen. Samen met nog vier studenten doe ik vanwege het vak ‘kwalitatieve onderzoeksmethoden’ onderzoek binnen het thema ‘voeding en cultuur’. Waar de camera’s van ‘Effe geen cent te makken’ niet op prijs werden gesteld, mocht ik de afgelopen weken wel rondkijken.De voedselbank? Dat is toch helemaal niet nodig in een welvarend land als Nederland? Het is één van de vele opmerkingen die ik de afgelopen weken te horen kreeg. Veel mensen hebben er een oordeel over, terwijl de meesten er in feite weinig vanaf weten. Juist daarom wilden wij, als groep, onderzoek doen naar de voedselbank. Want hoe gaat er eigenlijk aan toe? En wat voor soort mensen komen er? Zonder vooroordelen stapte ik naar binnen, en liet ik alles over mij heen komen. Een wereld die ik niet kende, maar waar ik toch erg nieuwsgierig naar was. Niet in de zin van aapjes kijken, maar oprecht geïnteresseerd. Juist op deze manier kon ik het meest te weten komen over de gang van zaken, en de mensen die er komen. Met zeer schrijnende verhalen als gevolg.
Iedereen die bij de voedselbank komt heeft een eigen verhaal dat zij met zich meedragen, en dat hen heeft gevormd. Toch is de rode draad in alle verhalen hetzelfde: het hebben van een te laag inkomen om de week goed mee door te komen. En anders dan velen denken kan het iedereen overkomen. Dat kon ik zien aan de mensen die binnenkwamen, en opmaken uit de verhalen van de mensen met wie ik heb gesproken. Ook voor de vrijwilligers is het een schok wanneer zij een bekende binnen zien komen. Mensen waarvan je het totaal niet verwacht, maar die door verschillende omstandigheden toch in de problemen zijn geraakt. Zo zijn er vrouwen die na een scheiding schulden hadden, omdat hun ex-man er met al het geld vandoor is gegaan, en de vrouw mét kinderen én schulden heeft laten zitten. Of mannen die hun kinderen fulltime opvoeden, geen inkomsten hebben omdat ze geen tijd hebben om te werken, en geen kinderbijslag ontvangen omdat hun ex-vrouw dat incasseert.
Maar ondanks alles wat deze mensen hebben meegemaakt, heerst er vooral positiviteit. Over het bestaan van de voedselbank, de vriendschappen die zij daar hebben opgedaan, en toch ook wel de toekomst. Dit bleek niet alleen uit de gesprekken die ik met de mensen heb gehad, maar dat kon je zien en vooral voelen. Deze mensen komen bij de voedselbank echt in een warm bad terecht, terwijl zij door de maatschappij met de nek worden aangekeken. Zij voelen zich bij de voedselbank namelijk wél welkom, en omschrijven het dan ook als een ruggensteun om door te gaan in slechte tijden. Wanneer ik vóór dit onderzoek naar de voedselbank keek, zag ik vooral de ellende die de mensen meemaakten. Wanneer ik er nu naar kijk zie ik juist positiviteit, de wil om elkaar te helpen en de kracht om door te gaan. En juist hiervan zouden heel veel mensen wat kunnen leren.
Marloes Rendering is tweedejaars student Culturele antropologie en ontwikkelingssociologie. In het kader van een onderzoekspracticum voor de module ‘kwalitatieve onderzoeksmethoden’ heeft zij onderzoek gedaan bij de voedselbank.