Skip to content

Category: Beeldvorming

Storm over beelden

 

Door Thijl Sunier

Er is iets raars aan de hand met de discussie over historische standbeelden, de ‘vaderlandse geschiedenis’ en de ‘nationale identiteit’. Even de feiten op een rijtje. In september vorig jaar was een beeldje van de naamgever van het Mauritshuis (dat naast het torentje van de premier staat) bij de ingang van het museum weggehaald. Deze naamgever, Johan Maurits van Nassau-Siegen (1604-1679), was in de zeventiende eeuw gouverneur van de Nederlandse kolonie in Brazilië en slavenhandelaar. Dat was niemand opgevallen, totdat het een onderwerp op sociale media werd afgelopen januari. 

Leave a Comment

Diversiteitsdenken

Door Thijl Sunier         Multiculturalisme is uit de mode geraakt. ‘De multiculturele samenleving is mislukt’ konden we politici in Europa niet lang geleden horen roepen. Multiculturalisme wordt geassocieerd met wegkijken, met vrijblijvendheid en cultureel relativisme, en met verkeerd beleid. Tegenwoordig zal je nog weinig mensen tegenkomen die er een warm gevoel bij krijgen.

Leave a Comment

Dag van de Antropologie: over solidariteit, ethiek en epistemologie

Door Matthias Teeuwen         Bij de openingsvoordracht van de ABv Dag van de Antropologie 2017 over solidariteit kreeg ik het gevoel dat ik dit allemaal eens eerder heb gehoord. De voordracht ging, kort gezegd, over het dilemma waarmee vrijwilligers en ontwikkelingswerkers zich geconfronteerd zien omtrent de scheve machtsverhoudingen tussen hen en diegene die ze helpen, namelijk: enerzijds om de hulpbehoevende als gelijke te benaderen en te delen in zijn of haar leven en anderzijds om gebruik te maken van de voordelen die je hebt als buitenstaander om de ander te helpen. Het is herkenbaar omdat het een terugkerend dilemma is in de christelijke roeping om de armen te helpen en waarin sommigen, zoals Moeder Theresa, ervoor kiezen samen te leven met de armen en anderen ervoor kiezen om een zekere afstand te houden. Is het niet interessanter om in plaats van deze bekende thematiek te kijken naar solidariteit tussen antropologen onderling?

Leave a Comment

Aesthetics or Ethnography? Notes on the Amsterdam Anthropology Lecture Series (AALS)

DSCF1438
Photography by Omar, one of Termeer’s respondents

By Matthias Teeuwen            When one thinks of a Muslim artist in the Netherlands one naturally thinks of someone who, with his or her art, tries to address issues of integration, tensions between Islam and secularism or the clash between Islamic and western society. Because that is what art by Muslims in the Netherlands is supposed to be about. Right?

In last week’s AALS lecture Dr. Bregje Termeer came to talk to us about her dissertation research on artistic strategies of young Muslim artists living in the Netherlands. What she discovered was that these artists did not subscribe to the definition of what art by Muslims is supposed to be. These artists were, as Termeer called it, ‘disengaging culturalism’.

Leave a Comment

A Journey to Experience: Tanzania-Kenya-Uganda

artikel-reis-ottlaBy Ottla Lange      In my first week of studying cultural Anthropology I had been told to write down everything I observe, when in a new or semi-new environment, within the first twenty-four hours. After this short period of time a person starts to become blind for the things that used to catch their eye. Now after travelling through East-Africa for two weeks – to visit the countries where my father, who died in the airplane crash of MH17, had spent most of his time working as an aids researcher – I can say that this could not be more true.

Leave a Comment

Over rankings en aanvangssalarissen: antropologie in het nieuws

backpackerDoor Freek Colombijn     Ruim een week geleden vertelde ik op een voorlichtingsdag dat de opleiding culturele antropologie en ontwikkelingssociologie aan de VU al jarenlang door de Keuzegids Hoger Onderwijs en de Elsevier als de beste Bachelor in Antropologie van Nederland worden uitgeroepen. Deze week kwamen nieuwe resultaten van de Keuzegids Hoger Onderwijs naar buiten en zijn wij van de eerste plaats gevallen. Gelukkig had ik op de voorlichtingsdag al nadrukkelijk verklaard dat aan deze ranglijsten om een aantal redenen niet al te veel waarde moet worden gehecht, dat alle opleidingen in Nederland gewoon goed zijn en dat iemand die antropologie wil studeren, maar niet weet waar hij of zij dat wil doen, meer moet afgaan op sfeer en inhoud van het programma, dan op zo’n ranking. (De VU is persoonlijk en kleinschalig, heeft veel aandacht voor de toepassing van antropologie in de samenleving en heeft veel keuzeruimte, o.a. om een heel semester stage te lopen.) We relativeerden dan ook de waarde van zulke ranglijsten al eerder op Standplaats Wereld. Echter, de keuzegids Hoger Onderwijs kwam ook met cijfers waar ik me wél zorgen om maak.

5 Comments

Down to Earth: Over zingeving en andere problemen

Door Peter Versteeg      Het idee dat inheemse volken een wijsheid en spiritualiteit kennen die ‘wij in het westen’ al lang geleden zijn kwijtgeraakt, is een populaire gedachte in het circuit van alternatieve spiritualiteit, waar reikhalzend wordt uitgekeken naar mogelijkheden om inspiratie en ‘verbinding’ te vinden. De recente documentaire Down to Earth, die momenteel op veel plaatsen in Nederland te zien is, is daar een voorbeeld van. Spirituele glossy Happinez nam als eerste de film op sleeptouw met speciale vertoningen. Met Down to Earth willen de makers expliciet een boodschap uitzenden.

2 Comments

Racialisering van moslims schaadt onderzoek en debat

SpWRacisme

Door Ton Salman en Peter Versteeg     Op de Volkskrant-pagina’s speelde recentelijk een interessante en antropologisch belangrijke discussie. Op 7 mei poneerde oud-collega Martijn de Koning de stelling dat de huidige maatschappelijke kritiek op de islam het karakter van een ras-onderscheid krijgt. Ook al wordt de ‘buitenstaander’ niet vanzelfsprekend als ras gezien, zij wordt wel op deze manier benaderd: “als een herkenbare groep, die specifieke, onveranderlijke en natuurlijke eigenschappen wordt toegedicht en die als inferieur geldt”.

13 Comments

Gelooft u in God? Een open vraag

 

kerk

Door André Droogers
Dagblad Trouw publiceert de resultaten van een onderzoek naar levensbeschouwing in Nederland. Ik neem de uitkomsten met een half onsje zout. Dat komt door de gevolgde onderzoeksmethode èn de geheel eigen aard van het onderwerp.
In de sociale wetenschappen wordt onderscheiden tussen kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksmethoden. Sociologen, politicologen en psychologen gebruiken meestal de eerste, antropologen – mijn soort – de tweede. Wat je vindt, hangt af van je methode. Beide benaderingen hebben hun sterke kanten èn hun beperkingen. Overigens komen steeds meer combinaties voor.

Bij de kwantitatieve benadering is de stelregel dat meten weten is. Wat niet te meten is, wordt niet geweten. Trouw zet de gemeten onderzoeksresultaten op de voorpagina: 25% atheïst, 31 % agnost, 27% ietsist en 17 % gelovige.

De sterke kant van kwantitatief onderzoek is dat het representatief is. Het aantal geïnterviewden is groot. Dat is ook nodig, omdat de vooronderstelling is dat iemands stellingname verband houdt met diens persoonskenmerken, zoals opleiding, sekse of leeftijd. Bij een groot aantal kan dat verband worden gelegd, omdat pas dan alle factoren voorkomen.

2 Comments