Door Rixt Vellenga, in Oeganda bekend als Marya Hoewel de 20-jarige oorlog 6 jaar geleden tot een eind kwam, is de armoede in Acholiland, Noord-Oeganda nog altijd groot. Waar veel families grote stukken land in bezit hebben, hebben ze tegelijkertijd geen kapitaal en middelen om dat land te bewerken (mede als gevolg van het feit dat men 20 jaar geen toegang had tot het land, waardoor het meeste land één grote bush werd, met overal bomen en struiken), en vrijwel geen inkomen om schoolgeld en medicijnen te betalen. Dus wat is de optie? Een stuk van dat land verkopen. Maar land verkopen is niet altijd even eenvoudig. Land kopen ook niet trouwens.
Category: Economie
Door Marina de Regt. Dat de economische crisis ook voor antropologen heel interessant kan zijn laat Joris Luyendijk regelmatig zien in zijn columns over het bankwezen. Maar dat antropologen zich ook bezig kunnen houden met de relatie tussen gender en economie is minder bekend. Economische antropologie besteedt vaak weinig aandacht aan genderrelaties, en ook feministische antropologen laten de economie vaak links liggen. Dit was een reden voor LOVA, de Nederlandse Vereniging voor Gender Studies en Feministische Antropologie, om haar jaarlijkse studiedag aan gender en economie te wijden. De titel van de middag, die op 13 juni aan de VU plaats vond, was “Feministische en Economische Antropologie/Economische en Feministische Alternatieven: Relevantie in Tijden van Werkloosheid en Crisis”.
Ruim dertig VU-studenten antropologie woonden de studiedag bij, als onderdeel van het tweedejaars Onderzoekspracticum dat dit jaar in het teken van economische alternatieven voor de crisis stond. Zij deden in juni onderzoek naar initiatieven om de economische crisis tegen te gaan, zoals alternatieve muntsystemen, kledingruilinitiatieven, ruilevenementen, kook- en “eerlijke voedings”initiatieven. De studiedag was bedoeld om het belang van een genderperspectief te benadrukken. Er waren drie sprekers uitgenodigd. Erik Bähre, antropoloog en universitair docent in Leiden, gaf een overzicht van het denken over gender en economie binnen de antropologie, van “Marx tot nu”. Hij vertelde hoe er in de jaren 1970-1980 vooral vanuit een (neo) marxistisch perspectief werd gedacht over gender en economie, waarbij de nadruk lag op de productiemiddelen. Met de val van het Oostblok aan het begin van de jaren 1990 vond er een verschuiving plaats in de antropologie en was er weinig aandacht meer voor economie. In de 21ste eeuw is de economie weer in beeld gekomen, niet in de laatste plaats door de economische crisis. Nu ligt de nadruk op geld en financiën, en niet meer op productie. Bähre pleit voor meer empirisch onderzoek naar macht, relaties en verwantschap in economie: “You need a human perspective when looking at economy”. Economie wordt door mensen gemaakt en moet als zodanig worden onderzocht. Etnografisch onderzoek is hier volgens hem dan ook de juiste manier voor. Het verschil met de vorige eeuw is echter dat we nu vooral kijken naar geld en financiën in plaats van naar bijvoorbeeld productiemiddelen. Het is belangrijk dat de economie benaderd wordt als iets dat gemaakt wordt door mensen. Daarom is economie zeer interessant en relevant voor de antropologie. Daarnaast houdt antropologie zich ook bezig met machtsrelaties, en die spelen een belangrijke rol in de economie.
Leave a Comment
Door Vivian Mac Gillavry, Selma Lehalali, Meredith Overman en Myrthe van der Vlis. Prinsjesdag is achter de rug en opnieuw worden we overspoeld met negatieve berichten over bezuinigingen, werkloosheid en de economische crisis. Tijdens het tweedejaars onderzoekspracticum voor antropologiestudenten aan de VU hebben wij onderzocht in hoeverre de economische crisis invloed heeft op de tweedehandskledingmarkt in Amsterdam. Dragen mensen kleren langer door de economische crisis? Kopen mensen vaker tweedehands kleding of juist minder vaak? Wat is de invloed op het weggeven van kleding aan goede doelen? Welke gevolgen merken eigenaren van tweedehandswinkels van de economische crisis? En welke rol speelt reciprociteit op de tweedehandskledingmarkt?
Onze veronderstelling was dat mensen meer tweedehands kleding zouden kopen als gevolg van de economische crisis, dat mensen meer behoefte zou hebben aan persoonlijke relaties en meer kleding zouden ruilen. We hebben dit onderzocht met behulp van (participerende) observaties en semi-gestructureerde interviews met consumenten en eigenaren van tweedehandskledingwinkels. Ook bezochten we kledinginzamelingsacties van liefdadigheidsinstellingen. Zo kwamen we terecht bij de Kledingbank in Amstelveen, waar mensen met een Stadspas en vluchtelingen en asielzoekers gratis goede kleding uit kunnen zoeken. De medewerkers spraken enthousiast over hun werk, en vertelden hoe blij mensen zijn als ze weggaan met een stel mooie ‘nieuwe’ kleren. We boden ook zelf onze kleding aan aan een kledingzaak en hadden binnen mum van tijd een paar tientjes verdiend. Ook bezochten we kledingruilevenementen, die als paddestoelen uit de grond komen.Kledingruil zou gezien kunnen worden als een nieuwe vorm van ‘winkelen’.
1 CommentAfgelopen zomer publiceerde SCA-medewerker Sandra Evers, met anderen, twee bundels met (voorlopige) resultaten van haar huidige onderzoeksproject. We vroegen haar naar enkele achtergronden en plaatsen daaronder korte presentaties van beide boeken.
In het kader van welk project verschenen beide boeken? Wat zijn de thema’s van dat project?
Beide boeken komen voort uit ons onderzoeksprogramma “Development as a Trojan Horse? Foreign Large-scale Land Acquisitions in Ethiopia, Madagascar and Uganda”, waarvoor NWO-Wotro ons in 2011 subsidie toekende. We kregen hiermee de kans om met een team van vier promovendi en een post-doc. vergelijkend onderzoek te doen naar grootschalige landprojecten in Afrika en Madagascar.
Wat zijn de respectievelijke bedoelingen, de ambities, van deze boeken?
Het boek “Africa for Sale? Positioning the State, Land and Society in Foreign Large-Scale Land Acquisitions in Africa” stelt de vraag naar de rol van de staat bij de totstandkoming, implementatie en uitvoering van de landprojecten. De rol van de staat is tot op heden onderbelicht gebleven. Het andere boek zoomt in op Madagascar waar de staat land probeert in te zetten bij de “ontwikkeling” van het enorme eiland. Er is echter een enorme competitie om dit land en velen willen zich toegang verschaffen: natuurbeschermers, mijnbedrijven, landbouwondernemingen, en zo komen kleine boertjes in de verdrukking.
1 Comment
Door Amer Morgahi. Twee weken geleden vonden er verkiezingen plaats in Pakistan. De verkiezingsuitslag gaf een dominante meerderheid aan de centrumrechtse partij van Sharif; de verkiezingen zijn een enorme nederlaag voor de regerende coalitie onder leiding van de Volkspartij van Zardari, weduwnaar van de vermoorde Bhutto. Economisch wanbeleid, gebrek aan veiligheid, werkloosheid en corruptie onder Zadari leidden tot impopulariteit van de partij. De hype rondom de politieke mars van Imran Khan bleef vooral een media aangelegenheid. De verkiezingen betekenen een stap richting het versterken van de democratie in het land. Het is de eerste keer dat de macht overgaat van de ene democratisch gekozen regering naar de andere zonder een inmenging van het machtige instituut van het leger. De opkomst, meer dan 60%, heeft bevestigd dat een overweldigend aantal kiezers de dreigementen van de Taliban heeft genegeerd, ondanks het feit dat meer dan honderd mensen omkwamen in de week voor de verkiezingen.
By Leonore van den Ende A while ago, I witnessed the baptism and name-giving of a tunnel-boring machine used to excavate part of the North-South metro line of Amsterdam. This phenomenon stems from a long-standing ritual traditionally practiced by mine workers and tunnel builders for safety against hazards during the construction process. On this occasion, the ritual signified the launch of the third phase of tunnel construction, attended by a large group of project managers, employees, contractors, stakeholders and members of the press. This same ritual is held cyclically, every time the project enters a new construction phase.
It became clear that the ritual had commenced when a Catholic Priest dressed in traditional white and gold robes came to the fore at the dark, cold construction site reaching 25 meters underground. He started by imparting the significance of the ritual he would perform, while presenting a statue of Santa Barbara; a Patron Saint acknowledged by the Catholic Church as the protector of harm and later espoused by mine and tunnel workers for this very purpose. He explained that even though he would physically bless the statue and the machine, he would emblematically yet truly be blessing the tunnel workers who necessitated protection.
1 Comment
door Freek Colombijn De publieke sector in Nederland moet steeds meer werken volgens (neo)liberale principes. Dat deze sector (ziekenhuizen, scholen, bibliotheken, musea, enz.) zuinig en efficiënt met publieke middelen om moet gaan spreekt voor zich. Maar het marktdenken wordt te ver doorgevoerd, terwijl niet alles in termen (of juister: cijfers) van economisch nut kan worden uitgedrukt. Wat is het nut van een mooi schilderij in een gemeentelijk museum? Dat het helpt een aantrekkelijk investeringsklimaat te scheppen voor buitenlandse bedrijven, waarvan de managers in een stad met world-class voorzieningen willen wonen?
Het neoliberale denken houdt ook het universitaire onderwijs in zijn greep. Zijn universiteiten er volgens de overheid om studenten te helpen zich te vormen (hun Bildung) of om werknemers (‘human capital’) voor het Nederlandse bedrijfsleven klaar te stomen? In de strategische planning van universitaire bestuurders lijkt de mens in student of medewerker verdwenen achter outputcijfers, creditpoints, rendementscijfers en rankings. Op de Vrije Universiteit heeft een groep van Verontruste VU-ers zich georganiseerd uit verzet tegen het marktdenken. In dit stuk wil ik voorbeelden uit de praktijk geven van het soort mismanagement waar Verontruste VU-ers zich zorgen over maken. Een kijkje in de alledaagse wereld van universiteitsmedewerkers.
2 CommentsWhose social cohesion? Cosmopolitan anxieties and ethnographies of urbanism.
Door Ina Keuper Op 27 september 2012 hield Nina Glick Schiller, tot deze zomer directeur van het Research Institute for Cosmopolitan Cultures van de Universiteit van Manchester in Engeland een gastcollege voor alle studenten van de afdeling Sociale en Culturele Antropologie in het kader van de jaarlijkse Antropologendag. Daarin stelde zij zich de vraag: Hoe, wanneer, waar en waarom worden mensen met een migratieachtergrond kosmopolitische stedenbouwers? Alle studenten van het eerste bachelorjaar waren verplicht een verslag te schrijven van het college; onderstaande tekst is gebaseerd op de werkstukken van drie van deze eerstejaars: Marissa Klouwer, Tim Poelman en Matthias Teeuwen.
Voorafgaand aan het college werd Glick Schiller gevraagd om te reflecteren op haar boek Nations Unbound (1994) waarin zij met Linda Basch en Cristina Szanton Blanc het transnationalisme van immigranten in New York beschreef en analyseerde en de term ‘transmigranten’ introduceerde. Zij maakten hiervoor gebruik van hun onderzoek onder immigranten uit Haïti, Grenada en St. Vincent en de Filippijnen die vele sociale, culturele, religieuze, politieke en economische banden met hun land van herkomst combineerden met een meer of minder succesvol sociaal en economisch bestaan in New York. Dit week af van de destijds heersende theorie dat immigranten zich losmaken van het herkomstland en zich volledig assimileren in het land van vestiging.
Leave a CommentHet nieuwe seizoen van StandplaatsWereld beginnen we met een terugblik op de afronding van het vorige jaar. Op 18 juni jongstleden presenteerden de bachelorstudenten hun eindscripties. Onderstaande tekst doet verslag.
Door Ina Keuper, met bijdragen van Sanneke Bolderheij, Anerike Hekman, Rixt Vellenga, Stèphanie van den Noord, Amber Dickman, Tamar Basak, Mar-Lisa Ras, Leonie Cieremans, Renske Fraanje, Yoah Kerkvliet, Vanessa Schwegler, Merel van Grimbergen
Op maandag 18 juni was het zover. Alle derdejaars studenten van de bacheloropleiding Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie lieten aan elkaar laten zien en horen waar ze de voorgaande drie maanden zo hard aan gewerkt hadden. Ze presenteerden het concept van hun bachelorthesis en gaven elkaar commentaar zodat dit nog verwerkt kon worden in de eindversie die op 29 juni moest worden ingeleverd. In totaal hebben ruim veertig studenten een verhaal gehouden over hun thesis. Een aantal studenten*) heeft een verslag geschreven van enkele presentaties ter compensatie van het missen van zittingen van het voorafgaande wekelijkse bachelorthesisatelier. Op basis hiervan is onderstaand verslag samengesteld, om aan een breed publiek te laten zien waar bachelorstudenten antropologie aan de VU zich zoal voor interesseren.
Leave a Comment