Skip to content

Category: Traditie & ritueel

Veel bidden maakt moslims niet religieuzer

Published March 15, 2013

Onderstaand artikel verscheen begin februari in de NRC naar aanleiding van de succesvolle bijeenkomst georganiseerd in het kader van het maandelijkse seminar Muslim World-Making van de afdeling Sociale en Culturele Antropologie.

moslims Nederland SpW
© Roel Wijnants Fotografie

Door Sheila Kammerman Nederlandse moslims worden religieuzer, concludeerde het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) eind vorig jaar in het rapport Moslim in Nederland. Van een voorzichtige trend naar secularisering, waargenomen in een SCP-rapport uit 2004, lijkt weinig meer over. Hoe het SCP dat weet? Moslims gaan vaker naar de moskee dan pakweg tien jaar geleden en bidden regelmatig. En veel moslims eten halal en doen aan de ramadan (vooral Marokkaanse en Somalische moslims). Op donderdag 31 januari  debatteerden geïnteresseerden (waaronder veel moslims) aan de Vrije Universiteit in Amsterdam over het rapport. De vraag was: kun je die conclusies trekken op basis van een aantal vragen over religieuze gedragingen?

Het debat stond op scherp door de aandacht die het rapport in de media had gekregen: ‘Moskeeën zitten vol met jonge moslims’, interpreteerde RTL. En De Telegraaf: ‘Moskeebezoek geïntensiveerd onder jongeren’. Om daaraan toe te voegen: “De liberale, Nederlandstalige islam ebt weg.” De teneur van veel berichtgeving was: hoe religieuzer, hoe minder geïntegreerd. Dat verbaasde Mieke Maliepaard. Zij schreef het SCP-rapport samen met Mérove Gijsberts en legde voorafgaand aan het debat uit hoe ze de religiositeit van zo diverse groep als de ongeveer 825.000 moslims in Nederland heeft gemeten. Het rapport is gebaseerd op de antwoorden van ongeveer 5.300 moslims van Marokkaanse, Turkse, Irakese, Iraanse, Afghaanse en Somalische afkomst. Zij beantwoordden vragen over onder meer moskeebezoek, bidden, halal eten, meedoen aan de ramadan en het dragen van een hoofddoek. De vragenlijsten werden afgenomen door een enquêteur, die de vraag eventueel kon toelichten. “Zelfrapportage is de enige mogelijkheid bij dit soort onderzoek”, zegt Mieke Maliepaard. “We kunnen niet bij de moskee gaan posten om te zien hoe vaak mensen binnengaan.”

Continue ReadingVeel bidden maakt moslims niet religieuzer
1 Comment

A ‘Rite de Passage’ in the Construction Industry

Published November 23, 2012

By Leonore van den Ende    A while ago, I witnessed the baptism and name-giving of a tunnel-boring machine used to excavate part of the North-South metro line of Amsterdam. This phenomenon stems from a long-standing ritual traditionally practiced by mine workers and tunnel builders for safety against hazards during the construction process. On this occasion, the ritual signified the launch of the third phase of tunnel construction, attended by a large group of project managers, employees, contractors, stakeholders and members of the press. This same ritual is held cyclically, every time the project enters a new construction phase.

It became clear that the ritual had commenced when a Catholic Priest dressed in traditional white and gold robes came to the fore at the dark, cold construction site reaching 25 meters underground. He started by imparting the significance of the ritual he would perform, while presenting a statue of Santa Barbara; a Patron Saint acknowledged by the Catholic Church as the protector of harm and later espoused by mine and tunnel workers for this very purpose. He explained that even though he would physically bless the statue and the machine, he would emblematically yet truly be blessing the tunnel workers who necessitated protection.

Continue ReadingA ‘Rite de Passage’ in the Construction Industry

1 Comment

Metropolis: de Dood

Published January 5, 2012

Door Lysander Wiering.
De Metropolis van afgelopen donderdag 29 januari stond in het teken van ‘De Dood’. In de uitzending kregen we reportages te zien die toonden hoe mensen op verschillende plekken in de wereld, verschillend omgaan met de dood en hun overleden dierbaren. Alhoewel, waren de verschillen wel zo groot?

Emoties en rituelen zijn onlosmakelijk met de dood verbonden. Metropolis liet ons zien dat er uiteenlopende rituelen bestaan om de doden te eren en dat mensen van plek tot plek verschillende manieren hanteren om het leed draaglijker te maken. Op het eerste oog is het aannemelijk dat emoties voortkomen uit het verliezen van een dierbare en dat de rituelen rondom de dood simpelweg voortvloeien uit de krachtige emoties die het verlies van een dierbare bij de nabestaanden teweeg brengen. Maar in de antropologie wordt hier nog weleens anders over gedacht.

Continue ReadingMetropolis: de Dood
Leave a Comment