Door
Van mijn voormalige stagebegeleidster kreeg ik te horen dat ik altijd ‘een beetje de randjes van de samenleving’ op zoek. Hoewel ik mij nog niet helemaal wist te nestelen in dat gegeven, vond ik het wel erg spannend klinken: op het randje van de samenleving, waar mensen vaak niet durven te komen en taboes nog de overhand hebben, steek ik lekker mijn neus in andermans zaken! Lekker gewaagd, lekker provoceren, en misschien wel taboes doorbreken en trendsetten. Ik besloot de uitspraak in een sollicitatiebrief te gebruiken, waarmee ik reageerde op een vacature van de GGD: er werd een stagiair gezocht die onderzoek wilde doen naar suïcidepreventie in Amsterdam. Als dat niet op het randje is!
‘Suïcide’, ‘zelfdoding’, en in de volksmond ‘zelfmoord’, is een actueel maatschappelijk thema. Op de NS-perrons wordt regelmatig omgeroepen dat er vertraging is door ‘een aanrijding met een persoon’ (reizigers weten er weer iemand voor de trein is gesprongen), in kranten wordt de suggestie gewekt dat gepeste kinderen massaal een einde aan hun leven maken, en in diverse media woedt een hevige discussie rondom het vrijwillige, vervroegde levenseinde van ouderen. Ook denkt 11 procent van de Nederlandse bevolking er wel eens over zichzelf van het leven te beroven. Toch rust er tegelijkertijd nog een groot taboe op dit thema, en wordt er in de praktijk eigenlijk weinig gedaan om suïcides te voorkomen. Wanneer inzicht wordt verkregen in het hoe en waarom van suïcidanten (let op: dit zijn natuurlijk de twee kernvragen voor de antropoloog!), kunnen betere preventiemaatregelen opgesteld worden: preventiemaatregelen die de onnodige suïcides en het daarbij komende verdriet van de nabestaanden kunnen voorkomen.
Ik werd, als studente antropologie, aangenomen voor deze stage, en belandde in een stroomversnelling van indrukwekkende gebeurtenissen. Ik vond de ene ervaring nog leerzamer en interessanter dan de ander, en ik had nooit durven dromen om als studente op zoveel verschillende plaatsen een kijkje achter de schermen te kunnen nemen. De cellen van het politiebureau achter het Leidseplein, de psychiatrische afdeling van de Bijlmerbajes, een rondleiding door het mortuarium: dankzij mijn nieuwe etiketje ‘GGD’ bleef geen deur voor mij gesloten en werd ik rijkelijk voorzien van informatie uit vele verslagen en interviews. Hoewel zo’n onderwerp en het daaraan gerelateerde onderzoek niet voor iedereen is weggelegd, stonden mijn nieuwsgierige tentakels elke keer weer op scherp en ging ik vol overgave iedere nieuwe uitdaging aan.
Ik ging stuiterend door het eerste deel van stageperiode heen, tot het moment dat ik mijn eigen ‘edge’ bereikte, en het onderzoek héél eventjes iets te ‘edgy’ werd. Nadat ik de schaduw was van een forensische arts tijdens de schouw van iemand die zichzelf ongeveer 3 dagen daarvoor van het leven had beroofd, wist ik niet hoe snel ik naar mijn vriend moest rennen om een eenzame avond vol nare dromen te voorkomen. Ook sliep ik heel wat minder uurtjes toen ik wekenlang intensief bezig was met het lezen van schouwrapporten en diepte-interviews met nabestaanden, en begon ik soms stiekem achter elke persoon of locatie een ‘suïcide-gevaartje’ te zoeken.
Aangekomen in de laatste fase van dit onderzoek, heb ik die dingen toch kunnen loslaten, en schrijf ik (nog steeds) vol overgave aan de edgy verslagen die deze periode af zullen ronden. Ik heb lekker mijn neus in andermans (heftige) zaken kunnen steken, en hoewel dit soms ook wel afschrok, ben ik voornamelijk geprikkeld om weer op zoek te gaan naar nog een relatief onontgonnen randje van deze samenleving!
Estefania Laney is vierdejaars Bachelor student Sociale en Culturele Antropologie van de Vrije Universiteit. Haar stage bij de GGD is haar tweede stage.
Wat ontzettend interessant! Ik hoop op een vervolgverslag met enkele vindingen!
Een heel interessant stuk. We zijn trots op je.
Wat een levendig verslag van zo’n zwaar onderwerp! Bedankt!
Ben erg benieuwd naar de antwoorden op hoe en waarom
Wow Es, ik had je blog nog helemaal niet gelezen! Wat een goed verhaal joh! Zo heb ik ook weer een inkijkje in je stage periode kunnen krijgen. We mogen dan wel huisgenoten zijn, maar een deel van deze ervaring is geheel aan mijn neus voorbij gegaan! Ik ben trots op je!r