Door
Zesendertig interviews later hoor ik nog steeds hetzelfde geluid. In de stad Timi?oara, daar waar de 1989 revolutie tegen het communistisch regime is begonnen, heb ik de afgelopen weken vele verhalen aangehoord. De overblijfselen van het communisme zijn volgens de jongeren nog duidelijk voelbaar in de mentaliteit van de oudere generatie en lijkt een behoorlijk kloof tussen de twee generaties te veroorzaken.
Jongeren moedigen elkaar aan in de ideeën over de toestand in het land, meningen worden gekopieerd. Dit vloeit ook door in het verlangen om te migreren. Toen ik een 25-jarig meisje vroeg wat haar verlangen sterker heeft gemaakt om een uiteindelijk stap te zetten moest zij eerlijk toegeven dat: “It was more like a thing that was happening among my friends. I just found myself looking for opportunities abroad, because all my friends were doing it also.”
Naast ontevredenheid over mogelijkheden in Roemenië is ook de toenemende kennis over kansen in het buitenland van belang in het migratieverlangen. Iedere informant, ongeacht zijn economische situatie, geeft aan dat ‘social media’ en televisiebeelden bijdragen aan hun ideeën over het leven in westerse landen.
Ondanks de unanimiteit van migratieverlangen blijken de ideeën over migratierisico’s sterk te verschillen. En hier komt de H.A.M.-vraag van mijn onderzoek aan bod, kort gezegd ‘Hoe Afwegingen Maken’? Op basis waarvan maken jongeren afwegingen wat betreft risico’s, en hoe reflecteren zij hierop? Elke jongere weet wat potentiële risico’s van migratie zijn, maar de manier waarop zij hierop reflecteren lijkt sterk af te hangen van een aantal factoren. Een duidelijk verschil is te zien op basis van iemands economische positie; “Of course language and making friends is hard, but that’s okay if you have a good job, because in Romania I cannot survive, and money is the start of everything.”
“Right now I can afford to stay here, so I really need to have a concrete opportunity before I can make the actual decision to go. My friends and family are too important to leave behind right now.”
Ook het hebben van een netwerk heeft veel invloed op de manier waarop jongeren met potentiële risico’s rekening houden en afwegingen maken;“I want to move to France, because I know a girl there. And I heard from her that it is nice in France. We talk through Internet and knowing someone makes it less difficult.”
“I do want to go, but it is very hard. I first need to know someone that can help me with a place to stay and so on. And best is to first have a job here, to make some money.”
Al met al begin ik steeds meer te begrijpen van de afwegingen die jongeren hier in Timi?oara maken. Hoe meer ik met ze optrek hoe duidelijker het wordt dat media input, sociale omgeving, contacten in het buitenland en mentaliteit cruciaal zijn voor de visie op hun toekomst. Mijn onderzoek in Roemenie geeft een inzicht in percepties en afwegingen van jongeren in een specifieke context. En zoals Johan Bodegraven in 1953 al zei over de hamvraag; ‘al haal ik de ham niet uit de top, dan haal ik in elk geval kennis op’.
Hendrine Stelwagen is masterstudent Social and Cultural Anthropology aan de VU. Ze doet momenteel onderzoek naar migratiedromen van jongeren in Roemenië.
Hoi Hendrine, leuk te horen hoe het je vergaat op je veldwerk! Klinkt goed, erg interessant!
Some ten years ago I read an article that reported on a survey that showed that some 90% of young Romanians wanted to leave the country, and over 80% said they would sacrifice their lives for it. The country, I mean.
I suspect that both percentages are down now — although Romania is the second-largest source of intra-EU migration. Fortunately there is quite a lot of decent sociological work done in Romania about “migration potential.” I think there is even an English-language Romanian Journal of Sociology that publishes articles on this.
I wonder where your informants would like to go, and to what extent your research would have been different if you had done it in Bucharest or Bacau. It used to be the case that migration from Transylvania was ethnicized: ethnic Hungarians went to Hungary, ethnic Romanians and Gypsies to Italy and Spain, and each of these groups also had distinct work patterns where they migrated. But I suspect that Hungary is now a decreasingly attractive destination even for ethnic Hungarians (who now have the right to settle in Hungary). Conversely, there are now workers communting to the Timisoara area from Hungary, and there have been reports of Chinese workers in Romanian factories.
Hi Hendrine,
Een zeer interessant onderwerp. Ik heb mijn veldwerk in Soedan gedaan over de migratiewensen van Soedanese jongeren. Ik herken veel feiten die je je noemt, die ook in de Soedanese context ook terugkomen. Leuk.
Groeten,