door Rick de Vroede Bij Strand West in Amsterdam wordt elke zoveelste zondag van de maand een Braziliaans feest gehouden. Om die reden zendt Strand West al gedurende het hele WK alle wedstrijden uit van Brazilië. Elke wedstrijd is er dan een groot contingent Braziliaanse supporters dat zich verzameld om op de twee schermen de wedstrijd te volgen onder het genot van een Caipirinha, een Guaraná of een gewoon Nederlands biertje. Op uitnodiging van Henno een Nederlandse man die getrouwd is met een Braziliaanse en dientengevolge trouwe supporter van Brazilië is geworden, ben ik hier op dinsdag 8 juli om de wedstrijd te kijken.
Om ongeveer kwart voor tien loop ik Strand West op en tref daar zo’n 70 trouwe supporters, bijna allemaal gekleed in het zeer herkenbare geel van de “Goddelijke Kanaries”. Henno en zijn vrouw zijn er alleen nog niet. Als ik hem een bericht stuur om te vragen waar hij is, laat hij weten dat hij niet komt. Bonje met de vrouw. Ik sta dus alleen zonder tolk. Maar dat mag de pret niet drukken: voetbal is voetbal, de sfeer zit er aardig in en het zelfvertrouwen is hoog.
In het reclame blok voor de wedstrijd voorspelt “Nederland” via de ING poule een 1-2 overwinning voor Duitsland waarop het publiek massaal boe roept.
Zodra de Seleção in beeld komt ontploft het publiek in gejuich en zelfs in Strand West te Amsterdam worden de spelers met een staande ovatie onthaald in het stadion.
De Duitsers zijn als eerste aan de beurt met hun volkslied. Er wordt door de fans nog druk gekletst in het Portugees, Engels en soms ook Nederlands over wat de score wordt. De Barkeeper, een Nederlander, fluistert mij in dat hij denkt dat Duitsland met 4-1 gaat winnen, maar hij dat in deze omgeving niet hard op kan zeggen.
Als de Brazilianen hun volkslied mogen zingen zingt ook iedereen in Strand West uit volle borst mee – dat wil zeggen: het eerste couplet. Bij het tweede couplet neemt het volume eerst iets af om bij de slotzinnen weer luidkeels mee te zingen en af te sluiten met luid gejuich en applaus.
Op het scherm verzamelen de spelers zich voor de aftrap en als de bal voor het eerst gespeeld wordt barste er weer gejuich los in de zaal. We zijn begonnen.
Het publiek heeft er zin in en kijkt compleet gehypnotiseerd naar een van de twee schermen en leeft op bij elk bal contact van Brazilië. Elke keer als de Seleção in de buurt komt van het Duitse 16 meter gebied klinkt er een oorverdovend gegil van de vele vrouwen die vol passie naar de wedstrijd aan het kijken zijn.
De eerste tien minuten gaat het spel gelijk op, maar in de elfde minuut gaat het mis. Bij een Duitse corner komt de bal bij Thomas Müller terecht die hem koeltjes voorbij de doelman schiet. De verdediging staat daar toch flink te slapen. De schrik slaat het publiek om het hart. Na het Duitse doelpunt is het ook duidelijk stiller in de zaal dan vóór het, in de ogen van de Brazilianen, ongelukkige doelpunt. Maar zoals bij voetbal het geval is, maakt een doelpunt tegen niet uit zolang je zelf maar eentje meer scoort. Dus het optimisme overheerst nog wel. Een kleine hobbel naar de finale.
Dat het geloof er nog steeds in zit is duidelijk merkbaar, want als de Brazilianen weer in de buurt van het Duitse 16 meter gebied komen leeft het publiek weer helemaal op. Zeker als een speler van het Braziliaanse team door een Duitse tackel binnen de lijnen van dat 16 meter gebied neer gaat. Het publiek veert op en wacht eigenlijk op het fluitsignaal van de scheidsrechter Maar de penalty, helaas voor de mensen van het publiek en alle andere mensen die Brazilië een warm hart toedragen, blijft uit. Geen penalty en de verontwaardiging is groot. In de herhaling zie ik als neutrale kijker dat de Duitse verdediger netjes de bal speelt en de Braziliaanse spits theater maakt, hopende dat de bal op de stip komt. Maar ik als neutrale kijker ben alleen. Als ik aan mijn buurman vraag of het een penalty was, krijg ik een resoluut “si” als antwoord. Geen twijfel. Die bal had op de stip gemoeten.
Er wordt nog wat nagediscussieerd en geklaagd over de onterechte beslissing maar lang de tijd heeft het publiek niet, want in de 23e minuut slaat Miroslav Klose toe. Duitsland scoort de 0-2. En dat is gelijk een record want geen voetballer heeft nu vaker gescoord op een WK dan Klose, 16 keer maar liefst. In de zaal wordt er zichtbaar gebaald, maar men is de schrik nog niet te boven of de bal ligt alweer in het Braziliaanse net. 0-3 en het ongeloof druipt van de gezichten en wordt in zeer korte tijd alleen maar groter als de 0-4 en 0-5 rap na elkaar vallen. Maar waar de 0-3 nog op een echte schrik reactie kon rekenen, worden de 0-4 en 0-5 met hoongelach ontvangen. Er wordt druk gesproken, want waar ging het mis?
Op mijn telefoon geeft mijn Whatsapp een constante stroom met berichten over deze ongelooflijke gebeurtenis. Henno zegt van buiten te lachen, maar van binnen te huilen. Henno is niet de enige, want naast mij aan de bar staat een vrouw in het Portugees te stamelen. De tranen biggelen over haar wangen. Een groot deel van het publiek kijkt inmiddels meer op het scherm van de smartphone dan op een van schermen waarop het voetbal te zien is. De wedstrijd heeft zijn aantrekkingskracht compleet verloren. Waar in het begin van de wedstrijd iedereen nog roerloos zat te kijken, wordt er nu opgestaan, rondgelopen en gepraat.
Achter mij staat Marcos. Marcos is een Braziliaan en begint tegen mij in het Portugees te spreken. Ik zeg dat ik hem niet versta en hij schakelt over op het Nederlands.
Marcos verteld mij dat hij dansinstructeur is en dat hij uit Belo Horizonte komt. De stad waarin de wedstrijd aan de gang is. Hij heeft tijdens het WK al veel contact gehad met de mensen thuis, zegt hij. “Dat Duitsland zou winnen had ik wel verwacht, maar dit is niet normaal. Dit is te veel.” Marcos doelt op de stand en schud met zijn hoofd.
Hoewel het geloof compleet weg is in de zaal leeft het publiek nog op als Brazilië tegen de rust nog een beetje gevaarlijk wordt.
In de rust houdt een aantal mensen het voor gezien. Ze zien er geen heil mee in. Ik vraag nog wat ze gaan doen. De stad in om hun verdriet te verdrinken? Nee, ze gaan naar huis
Twee mannen achterin zitten er verslagen bij. Ze blijven wel kijken. “Wat moet ik anders” Ik vraag of ze nog hoop hebben op een wonderbaarlijk herstel in de tweede helft. “Nee, het wordt misschien wel 7-0 (voor Duitsland)”
Opvallend is dat er geen muziek gespeeld wordt in de rust. De DJ stond wel op zijn positie tijdens de wedstrijd, maar had zijn spullen al gepakt bij de rust. Iedereen loopt rond, maar er kijken ook mensen naar de analyse die dit keer met geluid wordt uitgezonden. Iets wat ik nog niet eerder heb gezien.
Als de wedstrijd weer begint na de rust, tel ik dat er nog ongeveer 50 mensen binnen zijn. In de eerste minuten na de rust krijgt Brazilië nog drie grote kansen, maar weet ze niet te verzilveren. En hoewel niemand ook maar een sprankje hoop lijkt te hebben op een goede afloop gaat het publiek aardig tekeer en vloekt er hevig op los. Want hoewel ik geen Portugees spreek of versta, ik herken de mimiek van het uiten van krachttermen wel degelijk.
In de 61e minuut lijken de Duitser weer een overtreding te maken op een Braziliaan in het 16 meter gebied van de Duitsers. En ook dit keer wordt er om een penalty gevraagd, maar ook dit keer wordt deze niet gegeven. Ook in de zaal wordt er wel geroepen om een penalty door een aantal mensen, maar niet met de overtuiging of emotie die ik nog eerder in de wedstrijd trof bij de 0-1 stand.
Steeds meer mensen verlaten de zaak, ze geloven het wel. Er zijn nog ongeveer 40 mensen binnen.
In de 69e minuut krijgt Duitsland zijn eerste kans van de tweede helft. Het is gelijk raak. Ongeloof overheerst in de zaal. Ik hoor een Surinaamse man achter mij tegen zijn vrienden praten: “Ik moet dit echt gauw uitdoen straks! Ik kan hier echt niet mee over straat”. Hij spreekt over zijn blauwe trainingsjasje van Brazilië.
Hij vertelt mij over zijn kledingkeus en ik vraag of hij dat altijd draagt voor een wedstrijd: “Ja, ik voel me lekker hier in, als Real Madrid speelt trek ik dat aan, als Feyenoord speelt doe ik daar wat van aan. Ik ben altijd al voor Brazilië ook al speelt mijn neefje, Lens, voor Nederland. Ik moet wel oppassen met wanneer ik mijn Feyenoord spul aantrek. Mijn broertje zit bij de F-side, die wil mij er niet in zien. Maar ik weet wel waar ik het wel en niet kan dragen.”
Intussen heeft Duitsland ook nog de 0-7 binnen geschoten. Het maakt allemaal niet meer uit.
Toch krijgen de Brazilianen nog een ere-treffer. Er kinkt er nog wel gejuich, maar het cynisme druipt er vanaf. En hoewel de strijd volledig gelopen is, blijven er toch een aantal supporters in de zaal die zeer fanatiek reageren als het op kansen aan komt. Als de scheidsrechter besluit dat het wel welletjes is en hij kan affluiten zie ik in de zaal dat het ongeloof overheerst. Strand West stoomt ongelooflijk snel leeg. Een paar mensen blijft nog, dit is hoofdzakelijk het personeel en een aantal mensen die in Strand West de Braziliaanse feesten organiseren. Als de captain van Brazilië voor de camera komt om te reageren op deze nederlaag lopen er een paar mensen dichter naar het scherm om toch te luisteren. Maar ja, wat maakt het nog uit wat hij te zeggen heeft. Weer geen titel in eigen land. Dan maar Nederland aanmoedigen.
Rick de Vroede is bachelorstudent