Gastauteur Lida M. van den Broek
(Luister ook naar haar bijdrage op 27 mei in het EO programma Dit is de dag van radio 1.)
Hoewel er in Nederlandse organisaties een ideaalbeeld bestaat van gelijke behandeling, is er tegelijkertijd sprake van een dagelijkse praktijk van ongelijke behandeling, zo blijkt uit mijn promotieonderzoek. Het ideaalbeeld van gelijke behandeling wordt in stand gehouden doordat alledaags racisme onzichtbaar wordt gemaakt door zowel autochtone als allochtone Nederlanders.
De kwaliteiten van allochtone Nederlanders worden door autochtone Nederlanders systematisch onvoldoende herkend. Bovendien blijven Nederlandse monoculturele waarden dominant in de multiculturele organisatie (en samenleving) en blijven vormen van alledaags racisme ongezien. Aan de kant van de allochtone Nederlanders zien we dat zij met betrekking tot alledaags racisme confrontatie vermijdende interpretaties en taalgebruik hanteren waardoor zij de mythe van gelijke behandeling in stand houden.
Business not as usual
Een van de belangrijkste conclusies uit het onderzoek is dat de acceptatie van anders-zijn’ en van ‘verschillen’ een voorwaarde is om de gelijkwaardigheid van collega’s met verschillende achtergronden te realiseren. Uit mijn onderzoek blijkt dat een organisatie (of een samenleving) die gelijkheid nastreeft ongewild en onbewust, ongelijkheid creëert. Om een organisatie tot stand te brengen waarin ‘verschillen’ tot hun recht komen zal daarom alledaags racisme bespreekbaar moeten worden en ruimte worden gemaakt waarin verschillen in gedrag en werkstijlen als waardevol worden gezien. De interculturele context vereist een andere manier van werken en organiseren en vereist dat ‘verschil’ vorm en inhoud krijgt in de organisatie.
Lida M. van den Broek heeft organisatieantropologie gestudeerd aan de Vrije Universiteit en promoveert binnenkort op haar onderzoek “De ironie van gelijkheid, over etnische diversiteit op de werkvloer” aan de Universiteit van Tilburg. Van den Broek is tevens directeur en mede oprichter van Kantharos, bureau voor management van diversiteit.