Skip to content

Tag: Conflict

Misschien toch maar een kopje thee drinken?

marokkaansethee Door Thijl Sunier
Terwijl Europa op zijn kop stond na de aanslagen in Parijs was ik op werkbezoek in Indonesië. Ook daar was de aanslag voorpaginanieuws, maar de roering was niet te vergelijken met de storm die in Europa woedde. Toen ik terugkwam was het stof enigszins neergedaald en kon ik met enige distantie de commentaren tot mij nemen. Mij bekroop al snel een gevoel van déja-vu, maar meer nog was ik geschokt over oppervlakkigheid van het debat (enkele bekende uitzonderingen daargelaten), de neiging elkaar te overschreeuwen of te overtroeven met niets zeggende oneliners (de meest gehoorde op dit moment: ‘niet elke moslim is terrorist, maar elke terrorist is wel moslim’), en het volledig langs elkaar heen praten van de lange rij deskundigen. Ik moet na enkele weken constateren dat wat de analyses betreft we geen millimeter zijn opgeschoten. Niets nieuws onder de zon, geen poging een stap verder te komen. Je kunt de opeenvolging van gebeurtenissen na de aanslagen bijna naadloos vertalen naar de nadagen van de moord op Theo van Gogh tien jaar geleden.

1 Comment

Chaos in Jemen en de plicht van de antropoloog

IMG_3347Door Marina de Regt Vandaag zijn de president en de regering in Jemen afgetreden, maar op het Nederlandse nieuws hoor ik er niets over. Jemen is niet interessant, tenzij het over terroristen gaat die de Westerse vrijheid aan willen vallen. Ik ben verbaasd, maar toch ook weer niet. De eenzijdige kijk van het Nederlandse nieuws is al jaren bekend. Op Al-Jazeera worden er 20 minuten aan Jemen besteed. Er zijn interviews met minstens 4 deskundigen en de crisis in het land wordt op allerlei manieren belicht. Maar misschien is dat ook wel weer logisch: Jemen wordt al jaren als een vrijplaats van terroristen gezien en de Amerikanen zijn zeer actief in het bestrijden van AQAP (Al-Qaida op het Arabisch Schiereiland). Daar worden drones voor gebruikt, en er zijn al talloze onschuldige slachtoffers mee gemaakt. De voedingsbodem voor radicalisering van de bevolking wordt zo alleen maar groter. Vorig jaar, toen ik een blog schreef als reactie op de tendentieuze berichtgeving over Jemen bij Pauw en Witteman, zei ik het ook al: door anti-terreur maatregelen neemt de kans op terrorisme alleen maar toe.

Als er iets in Jemen aan de hand is weten de media mij snel te vinden, maar de afgelopen week is het stil. Het zal wel komen doordat er andere belangrijke zaken zijn. Ik vind het niet zo erg, ik kan mijn tijd heel goed anders besteden. In de Kerstvakantie ben ik begonnen aan een artikel over Na’ma, een van mijn beste vriendinnen in Jemen. Ik ken Na’ma al sinds 1993, toen ik een aantal jaren in Hodeidah, een stad aan de Rode Zee, woonde. Ze is een paar jaar ouder dan ik, weduwe met drie volwassen kinderen, en woont op zichzelf. Als ik in Jemen ben zoek ik Na’ma altijd op, en vaak logeer ik bij haar. Maar de laatste keer is al weer twee jaar geleden. Het wordt steeds moeilijker om naar Jemen te gaan; de instabiliteit in het land heeft tot een grote mate van onveiligheid geleid en westerlingen komen steeds moeilijker aan visa. Er zijn bijna geen buitenlandse journalisten meer die in Jemen verblijven en verslag doen van de politieke ontwikkelingen. Wat moet je als antropoloog doen om toch over een land te blijven schrijven als je er niet meer naar toe kunt?

4 Comments

“Ontwikkeling is conflict”: Jan Pronk op de VU

266px-Jan_Pronk_portraitDoor Nadine Goeree. Op 24 oktober j.l. gaf oud-minister van Ontwikkelings-samenwerking prof. Jan Pronk een lezing bij de Afdeling Sociale en Culturele Antropologie aan de VU. Hij was uitgenodigd in het kader van het NWO-WOTRO Integrated Research Programme (IP) Development as a Trojan Horse?: Foreign Large-Scale Land Acquisitions in Ethiopia, Kenya, Madagascar and Uganda dat geleid wordt door Sandra Evers, universitair hoofddocent bij de afdeling. Tijdens de lezing gaf Prof. Pronk zijn visie op ontwikkelingssamenwerking, duurzame ontwikkeling en conflicten. Zijn visie is gebaseerd op zijn achtergrond en ervaring in de afgelopen vijftig jaar. Jan Pronk heeft economie gestudeerd en verbindt ontwikkelingssamenwerking met economische mogelijkheden, en ook met de toenemende globalisering. Pronk’s belangrijkste stelling was dat ontwikkeling gelijk staat aan conflict.

Volgens Jan Pronk staat ontwikkeling voor een proces van verandering en verbetering. Dit proces wordt gevormd door de waarden en principes van de deelnemers. Bij ontwikkeling zijn personen of groepen betrokken die verschillende bijdragen willen of kunnen leveren. Om ontwikkeling te laten slagen moeten de personen voor wie de ontwikkeling bedoeld is willen veranderen en participeren. Zelden is er ultieme overeenstemming in de gewenste vorm van ontwikkeling tussen de verschillende betrokkenen. Actoren streven naar vooruitgang, die in sommige gevallen door beperkte beschikking tot land of (financiële) middelen niet haalbaar is. Globalisering is volgens Pronk een economisch en technologisch proces waarbij het behalen van winst voorop staat. Door de toenemende globalisering neemt ook het aantal conflicten toe. Binnen een economisch proces kan er sprake zijn van een win-win situatie, doordat meerdere partijen erop vooruit kunnen gaan. In politiek opzicht kan er sprake zijn van een win-verlies situatie, waarbij de ene partij zich moet schikken naar de wensen van de andere partij. Het behalen van winst binnen een economisch proces kan ook negatieve consequenties hebben voor de betrokkenen. Zo kan er een conflict ontstaan.

Leave a Comment

Wat is er aan de hand in Jemen?

yemen
Door Marina de Regt
Een maand geleden werd Sana’a, de hoofdstad van Jemen, door de shi’’itische rebellengroep de Houthis ingenomen, een paar weken later was de havenstad Hodeidah aan de beurt en sinds een week zijn er felle gevechten tussen Houthis en AQAP (Al-Qaida on the Arabian Peninsula) in het stadje Rada’ dat ten zuidoosten van Sana’a ligt. Ik heb anderhalf jaar in Rada’ gewoond en gewerkt en viereneenhalf jaar in Hodeidah, dus deze berichten schokken me zeer. Wie had ooit gedacht dat het rustige Hodeidah, waar tribale sentimenten ver te zoeken zijn, het doelwit zou worden van een sectarische groep? Dat het in Rada’ de laatste jaren niet rustig meer was had ik wel begrepen. Niet alleen is AQAP opgerukt vanuit het oostelijke woestijngebied van Jemen, maar ook de lokale stammen liggen in dit deel van Jemen regelmatig met elkaar overhoop. Wat is er aan de hand in Jemen? Hoe kan het dat de Houthis, een minderheidsgroepering uit het noorden, in zo’n korte tijd zo snel opgerukt zijn? Wat willen de Houthis eigenlijk? En wat vindt de gemiddelde Jemeniet daarvan?

6 Comments

Hawar fermané, ‘help, genocide!’

SpW Emine ezidi vluchtelingenDoor Emine Igdi   Hawar is een Koerdisch woord voor schreeuw of noodkreet. Wanneer iemand in een noodsituatie verkeert schreeuwt hij of zij “hawar!” (‘help’). Ferman was oorspronkelijk het officiële bevel van de Ottomaanse Sultan om iets gedaan te krijgen. In het Koerdisch staat ferman echter gelijk aan genocide, bijvoorbeeld verwijzend naar Fermana Ezídiya (de Ezidi genocide) en Fermana Fila (de Armeense genocide).

De laatste weken heb ik geregeld de Hawar! en Fermane! kreten gehoord, geroepen door de Koerden. Hiermee wilden ze aandacht vragen voor de gruwelijke daden van de terroristen die streven naar de inrichting van de zogenaamde Islamitische staat (IS) en die ik in dit artikel ISIS noem.

ISIS heeft in juni 2014 de tweede grootste stad van Irak, Mosul, overgenomen. Het Iraakse leger bood geen weerstand en verliet de stad. ISIS heeft het achtergelaten legermateriaal in beslag genomen. Sommige commandanten van het Iraakse leger en enkele soennitische stammen in Mosul hebben zich bij de ISIS aangesloten. Naast de olievelden die zij reeds in Syrië bezitten, gaf de overname van Mosul ISIS extra veel macht. 

3 Comments

Over Almere, de PVV, en cultuur

SpW ruzieDoor Bionda Stolk In maart 2010 deed de PVV voor het eerst mee aan de lokale verkiezingen in twee gemeenten, Den Haag en Almere. Zoals verwacht resulteerde dit in beide gemeenten in een forse winst; in Almere werd de PVV zelfs de grootste partij. De vragen die naar aanleiding van dit succes in de media werden gesteld, waren ook te verwachten: hoe kon dit gebeuren? Waarom hadden de burgers zo massaal op de PVV gestemd? En, hoe zouden de bestaande partijen reageren? Vooral deze laatste vraag hield mij bezig, want konden de overige raadsleden in Almere nog wel objectief zijn, aangezien zij mogelijk al jarenlang een bepaald, en zeer negatief, beeld hadden over het fenomeen PVV?

Leave a Comment

Media Freedoms, Coercive regimes and Blasphemy-mania

pakistanBy M. Amer Morgahi. Media revolutions in development countries are seen as important factors in democratization processes, in acquiring information and in enhancing consciousness. However, the media can be manipulated, coerced and used to develop certain consensuses that favor the ruling groups, as the example of recent happening in Pakistan show.

On 19 April, a famous anchorperson, Hamid Mir, of Pakistani Geo TV was attacked in Karachi. He was shot six times but luckily he survived his injuries. A few minutes after the attack his family and the channel accused the head of the main intelligence agency in Pakistan, the Inter-Service Intelligence (ISI), of being involved in the incident. Apparently Hamid Mir had named his would-be killers, and the channel released the allegation with pictures of the intelligence head. The military intelligence denied the allegations and asked for an impartial investigation. It was not the first attack on a journalist in Pakistan. Since its participation in the so called ‘war against terrorism’ the country tops the list of those considered dangerous for journalists. In the following days an open and discrete media-war started between the Geo and other print and electronic media, as well as different state and non-state actors, allegedly supported by the intelligence agencies.

Leave a Comment

Sterke vakbonden oplossing voor textielarbeiders in Bangladesh

ellen Door Ellen Bal en Sandra Bos
Precies een jaar geleden, op 24 april 2013, stortte Rana Plaza in. Het meest dodelijke ongeval in de geschiedenis van de textielindustrie eiste de levens van ruim 1100 arbeiders. Meer dan 2500 medewerkers raakten gewond. Het acht verdiepingen hoge gebouw vlakbij Dhaka, herbergde een aantal kledingfabrieken, een bank, appartementen en diverse winkels. Nadat er barsten werden geconstateerd in de muren van het gebouw, werden de bank en de winkels gesloten. De fabrieksarbeiders, voor het merendeel jonge vrouwen, moesten gewoon aan het werk. Anders zouden ze hun baan verliezen. Tijdens de drukke ochtenduren stortte het hele gebouw als een kaartenhuis in. Nog steeds liggen er lijken begraven onder het puin.

1 Comment