Door Marina de Regt Zon-dagochtend werd de film Qudad: Reinventing a Tradition vertoond op het Ambacht in Beeld festival in Amsterdam. De film gaat over de restauratie van de Al-Ameriya Madrassa (een islamitische school met een kleine moskee) in Rada’, een klein stadje in het zuidoosten van Jemen. Qudad is een eeuwenoude vorm van bepleistering die veel voorkomt in Jemen; het duurt een jaar om qudad te maken en het spul kan eeuwenlang blijven zitten. De Al-Ameriya Madrassa in Rada’ was totaal vervallen toen de Irakese archeologe Selma Al-Radi hem eind jaren zeventig voor het eerst bezocht. In samenwerking met het Jemenitische Departement voor Archeologie besloot zij geld te zoeken om de school en moskee te restaureren. Het gebouw is o.a. met behulp van Nederlands ontwikkelingsgeld opgeknapt, een proces dat achttien jaar heeft geduurd. In de film zien we hoe qudad gemaakt wordt, en praten de Jemenitische ambachtslieden over hun werk.
Tag: cultureel erfgoed
Door Freek Colombijn. Hoe gaan voormalige gekoloniseerde bevolkingen om met het koloniale erfgoed in hun land? Een rondje langs vier hoofdsteden in Zuidoost-Azië laat zien dat dat nogal kan verschillen. In Kuala Lumpur, Hanoi en zeker Singapore, wordt het koloniale erfgoed gekoesterd. Dat de kerken, stadhuizen, kantoren, woningen en muziektheaters ooit gebouwd zijn in opdracht van Britten en Fransen (en in de eerste plaats ook door hen werden gebruikt) lijkt de huidige gebruikers niet te deren. Hoewel er ook in Jakarta veel historische architectuur goed wordt onderhouden, lijkt de staat van de Nederlandse gebouwen daar in het algemeen toch minder.
Meerdere verklaringen voor dit verschil zijn mogelijk. Misschien ligt het aan een lagere waarde van het onroerend goed (leidend tot verwaarlozing van het gebouw), of juist een hogere waarde (speculerend op sloop bij stijgende grondprijzen). Wellicht was er een gebrek aan mission civilisatrice bij de Nederlandse kolonialen, zodat de cultuurhistorische betekenis van architectuur in Nederlands-Indië minder doordrong. Of ligt het aan een meer of minder traumatisch dekolonisatieproces? (Maar daarin neemt Nederlands-Indië een middenpositie in tussen Vietnam en British Malaya, dus dat lijkt minder waarschijnlijk). De Indonesische wetenschapper Abidin Kusno heeft een eigen verklaring, uiteengezet in zijn boek The appearance of memory (2010).
1 Comment
Zoals ook in eerdere jaren, laait de onenigheid over de zwarte-piet-figuur opnieuw op. StandplaatsWereld doet ook graag een duit in het zakje, middels twee bijdragen van Duane Jethro en Rhoda Woets. De positie dat het slechts om een lieve en onschuldige traditie gaat, wordt betwist.
Door Rhoda Woets In het NRC van 24/25 november schaart publiciste Heleen Krul (Opinie & Debat) zich kritiekloos achter de poging van het Sint Nicolaas Genootschap om hun held te verheffen tot officieel erfgoed.[1] Crul roept op om 5 december uit te roepen tot een nationale feestdag en schrijft: “Het wordt dan ook tijd de viering van zijn verjaardagsfeest, met alles wat daarbij hoort, veilig te stellen door hem een vaste verblijfsvergunning te geven via de (UNESCO) lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed.” Die verblijfsvergunning heeft Sint volgens haar dik verdiend omdat de in Spanje woonachtige Turk zich keer op keer heeft aangepast (…) aan maatschappelijke veranderingen in Nederland.
2 Comments
Door Rhoda Woets Op 3 december zou Sinterklaas voor de 26ste keer welkom worden geheten in het Canadese Vancouver door een slordige 500 Canadezen met een Nederlandse achtergrond. Het vertrouwde ritueel ging dit jaar echter niet door. Al eerder deze week werd besloten tot een belangrijke verandering: er zouden geen Zwarte Pieten mee buitelen in de optocht. De beslissing hiertoe werd genomen na klachten van Afro-Canadezen over het racistische en achterhaalde karakter van de knecht. De organisatie van de intocht bood excuses aan. Niet aan Sinterklaas, noch aan zijn volwassen fans die het een ander uit te leggen hebben aan hun kinderen. Nee, in een verklaring zei de organisatie tegen Afro-Canadezen zoveel als “We hebben het niet kwetsend bedoeld, sorry hiervoor.” Nadat Nederlandse Canadezen echter aangaven een ontvangst zonder Pieten onwenselijk te vinden werd de intocht in zijn geheel afgelast.
Een dergelijk ingrijpen is in Nederland ondenkbaar:
6 Comments
Toen antropologe Monica Udvardy in 1999 een conferentie bezocht, maakte schrik en opwinding zich van haar meester toen tijdens een lezing een houten beeld voorbij kwam dat jaren eerder was gestolen van een van haar informanten. Gealarmeerd veerde zij op uit haar stoel en onderbrak antropologe Linda Giles die dia’s liet zien van Afrikaanse voorwerpen met een luid: “Wacht, wacht, ga terug naar de vorige dia”! Het beeld op de dia was afkomstig uit een dorpje vlak bij de Keniaanse kust. De bevolkingsgroepen die daar wonen, maken abstracte houten beelden van overleden leden van een geheim mannelijk genootschap, de Gohu. In deze beelden, vaak versierd met patronen en stukjes stof, nestelt zich de geest van de overledene wat ze bepaalde spirituele krachten geeft. De beelden, beter bekend als vigango, zijn soms bijna drie meter hoog en worden op het land van de overledene geplaatst. Het idee hierachter is dat vigango rampspoed bezweren, zoals misoogsten of de dood van familieleden. Het is dan ook taboe om de beelden te verplaatsen.
2 Comments