Turkije – STANDPLAATS WERELD

Rennen voor Erdoǧan, Gülen of Atatürk? De politisering van de Istanbul Marathon 2016

Published December 4, 2016

Door Heleen van der Linden

Sport verbindt. Toch? Ook als het aan de Nederlandse politiek ligt klopt dat cliché als een bus. “Sport ver-broedert, het schept een gevoel van saam-horigheid en zorgt voor ‘teamspirit’ en onder-ling respect.” Het bevordert niet alleen de gezondheid van mensen, maar ook participatie en sociale samenhang, aldus een citaat en parafrase uit een willekeurig lokaal PvdA-programma. De maatschappelijke ‘opbouwgedachte’ is niet ver te zoeken. Ook de KNVB, de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond, stelt in een onderzoek: “Voetbal is het grootste sociale netwerk van ons land. Het draagt bij aan de maatschappelijke thema’s vorming, gezondheid en verbinding.” Volgens sommige deskundigen heeft sport in de hedendaagse wereld zelfs de sociale functie van kerk of religie overgenomen.

Toch denken diverse sportsociologen (en ook anderen) in binnen- en buitenland daar anders over. In veel gevallen is dat wat mij betreft terecht. Sport neemt wellicht in bepaalde gevallen de functie van religie als ‘sociaal cement’ over, maar soms ook haar functie als ‘splijtzwam’. En vaak zijn grenzen tussen de domeinen sport en politiek zelfs totaal zoek. Zelf was ik getuige van de manier waarop de Istanbul Marathon ‘gekaapt’ werd door de politiek en op maatschappelijk niveau voor sommigen een polariserend evenement werd.

1 Comment

“Er blijft ons niets over:” Yezidi’s in kamp Singar in Diyarbakır

Published April 20, 2015

Tent met kinderen in Yezidi kamp Diyarbak?r, © Marije Koudstaal

Door Edien Bartels en Trudie Visser, foto’s Marije Koudstaal Op 8 april 2015 meldden de media dat er in Irak meer dan 200 Yezidi’s zijn vrijgelaten door IS, vooral ouderen. Yezidi’s zijn een Koerdisch religieuze minderheid met een eigen syncretistische religie, waarin elementen uit de islam, het christendom en het zoroastrisme (een oude ‘dualistische’ religie uit Perzië). Afgelopen zomer, 3 augustus, vluchtten er binnen een week duizenden Yezidi’s omdat hun dorpen door IS ingenomen werden. Ze worden door IS als duivelaanbidders gezien en daarom vervolgd. Naar schatting van de Yezidi verpleger van kamp Singar in Diyarbak?r woonden er in de regio Singar 500.000 Yezidi’s. Door de aanvallen van IS zijn meer dan 3000 mensen vermoord. Veel ouderen en kinderen zijn omgekomen door honger en dorst, en meisjes en vrouwen, naar schatting 4500, zijn weggevoerd als oorlogsbuit om seksslavinnen te worden (voor meer exacte cijfers, zie De Correspondent van 24 december 2014).

Sommigen zijn erin geslaagd te ontsnappen. De IS strijders kwamen vanuit het zuiden de berg op. De dorpelingen die als eerste werden overvallen, belden naar de andere dorpen zodat er een grote stroom vluchtelingen op gang kwam, de berg op. In de haast en paniek die uitbrak zijn er duizenden kinderen en ouderen kwijtgeraakt. Dat gebeurde in heel korte tijd. Vooral de Yezidi’s die de Singar berg op vluchtten, kwamen in het nieuws. Op die berg zijn ze uiteindelijk in november ontzet via een doorgang gemaakt door een gecombineerde actie van de Koerdische PKK en de peshmerga, en daarna zijn ze naar kampen gebracht in Noord-Irak en in het oosten van Turkije, nabij de grens.

3 Comments

Koerden in Den Haag: “Ik word gek, ik moet demonstreren”

Published October 15, 2014

Koerden demonstreren tegen de aanvallen van IS op de Koerden in Syrië

Door Emine Igdi. Afgelopen vrijdag, 10 oktober, komt voor de zoveelste keer een groep Koerden in Den Haag bijeen om te demonstreren tegen de aanvallen van IS (Islamitische Staat) op de Koerden in Syrië. Ik loop naast een Koerdisch-Nederlandse jongeman van begin 20. Ik ken hem al van de tijd dat hij nog naar de basisschool ging. Wij woonden in dezelfde buurt en ik paste af en toe op hem en zijn broertje. Zijn ouders hebben nooit in Koerdistan gewoond, hij evenmin. Het verbaast me om hem daar te zien, terwijl hij in collegebanken had moeten zitten. Naar aanleiding van mijn vraag wat hij daar doet, zei hij: “Iedereen die tegen IS is, moet hier zijn.” “Want”, zo vervolgt hij, “IS pleegt gruwelijke daden tegen de mensheid. Mijn betrokkenheid komt niet voort uit het feit dat ik een Koerd ben. Ik zou ook demonstreren als IS een ander volk had aangevallen. Ik ben tegen IS.” Hij wil er met zijn aanwezigheid voor zorgen dat er aandacht is voor de door IS belegerde Koerdische stad Kobani (een Koerdische stad in Syrië), zodat de Koerdische strijders in het verzet internationale ondersteuning krijgen. Een andere betoger (49 jaar oud) zei: “Het gaat de Koerden niet lukken om een relatief groter en moderner leger van IS tegen te houden. De Koerden hebben weinig wapens en die wapens zijn ook oud.”

Mevrouw de Burgemeester, Mijnheer de Kiezer!

Published December 2, 2013

door Emine Igdi Cizre (Koerdische naam Cizîra Botan) is een stad in de provincie ??rnak (Turkije). Tot de jaren 90 van de vorige eeuw was de stad nogal traditioneel ingericht en door de mannen gedomineerd. De vrouwen uit de stad droegen een soort burqa (çar?ef/ çarik) die meer een traditionele betekenis had dan een religieuze. De genderrollen waren helder: vrouwen binnen, mannen buiten. In de publieke sfeer was er bijna geen ruimte voor gezamenlijke activiteiten van mannen en vrouwen. Vanaf de jaren 90 van de vorige eeuw is het gezicht van Cizîra Botan echter geleidelijk veranderd. Er vonden onder de leiding van de Partiya Karkerén Kurdistan (de PKK) demonstraties plaats om meer rechten op te eisen voor de Koerden.

Tijdens die demonstraties deden zowel mannen en vrouwen mee. Dat was tot die tijd niet gebruikelijk. Hiermee hebben de vrouwen – onder aanmoediging van de guerrillabeweging – hun ruimte opgeëist in de publieke sfeer. Vele vrouwen namen deel aan de beweging en dat zorgde voor een prestigieuze positie voor de vrouwen. Daarnaast werden in de omgeving van Cizîra Botan sommige Koerdische dorpen door het Turkse leger platgebrand of gebombardeerd, waardoor de nomadische bevolking en de dorpelingen hun toevlucht zochten in Cizîra Botan. Zij waren gewend dat de vrouwen een vrije rol hadden buiten het huis. Voor deze vrouwen was het dan ook niet vreemd in de stad samen met de mannen deel te nemen aan de demonstraties.

De islamitische internaten in Nederland

Published December 7, 2012

Door Mehmet Sahin. Recent is er enige ophef over islamitische internaten in Nederland ontstaan. Verschillende journalisten in Nederland, onder andere van de landelijke kranten zoals de Volkskrant, NRC en Trouw, hebben vraagtekens gezet bij het sociaalpedagogische klimaat in deze internaten. Aan de ene kant is het goed dat deze internaten aandacht krijgen van de pers, maar helaas worden zij structureel in een negatieve context behandeld door de Nederlandse pers. Om een beter en genuanceerder beeld te krijgen van de rol die internaten binnen de islamitische gemeenschap in Nederland spelen, moeten we kijken naar hoe en waarom zij zijn ontstaan.

8 Comments

The Turk and the Dutchman

Published November 5, 2009

By Alper Bilgili, former exchange student at the VU.

— “Hey, why don’t you share these with us?”
— “Share?”
— “Yeah, we have a weblog and you can publish your thoughts there.”

This dialogue had taken place between Lenie, VU lecturer in anthropology, and me, in Yeniköy, Istanbul. She thinks that my observations regarding the Netherlands are interesting. Thus, anyone who wants to blame someone after reading this post should send an e-mail to her.

Here I will share some stereotypes regarding the Netherlands, the Dutch and Turkish societies. Then I will evaluate them — of course very subjectively.

Een ‘global village’ in Turkije

Published September 18, 2009

Door Lenie Brouwer Als antropoloog vraag je je altijd af wat er gebeurt in dorpjes met mysterieuze namen, gelegen aan onverharde stoffige wegen, net achter de horizon. Dertig jaar geleden, als student antropologie, deed ik onderzoek in zo’n dorp, een vlekje op het platteland in het midden van Turkije. Afgelopen zomer kwam ik er terug. In mijn herinnering speelde zich een belangrijk deel van het dagelijks leven van vrouwen en meisjes rondom de dorpspomp af, daar gingen de roddels rond, en was het gezellig. Hun leven begon en eindigde bij hun dorp. Geïsoleerd voelden ze zich niet, dit was de wereld die ze kenden.