‘De relatie met Mugabe is hartelijk’, lees ik 9 juni in De Volkskrant terwijl ik in de trein zit. Aan het woord is Morgan Tsvangirai die begin juni op bezoek is in Nederland. Sinds februari 2009 dient hij als minister-president van Zimbabwe onder Mugabe in een regering van nationale eenheid. Hij noemt de relatie met Mugabe productief en legt uit dat ze vriendelijk zijn tegen elkaar. Hoe is het mogelijk dat Tsvangirai dit zegt over de man die hem jarenlang het leven zuur maakte door hem te laten oppakken, molesteren en aanklagen voor hoogverraad?
Nu Tsvangirai eindelijk na jarenlang oppositie voeren in de regering is beland zegt hij dingen over Mugabe waarvan hij waarschijnlijk niet gedacht had dat ooit nog eens te zeggen. Ik kijk uit het treinraampje en vraag me af hoe dat toch werkt, macht, want daar gaat het uiteindelijk over.
Tsvangirai moet nu met Mugabe samenwerken, die nu van aartsvijand is veranderd in regeringspartner. Onduidelijk is nog hoe dit zal uitpakken. Gaat hij proberen Mugabe’s macht in te perken en Zimbabwe democratischer te maken of wordt hij misschien over een paar jaar net zo’n despoot als hij? En welke gevolgen heeft elk scenario voor de Zimbabwaanse samenleving die zo te lijden heeft onder het huidige regime van Mugabe? Hoe dan ook, macht en de uitwerking ervan blijven altijd fascinerende verschijnselen om te bestuderen.
Door Margot Leegwater, promovendus bij de afdeling Sociale en Culturele Antropologie (VU), doet onderzoek naar de landproblematiek in Rwanda.