Category: Feminisme

Door Marina de Regt. Dat de economische crisis ook voor antropologen heel interessant kan zijn laat Joris Luyendijk regelmatig zien in zijn columns over het bankwezen. Maar dat antropologen zich ook bezig kunnen houden met de relatie tussen gender en economie is minder bekend. Economische antropologie besteedt vaak weinig aandacht aan genderrelaties, en ook feministische antropologen laten de economie vaak links liggen. Dit was een reden voor LOVA, de Nederlandse Vereniging voor Gender Studies en Feministische Antropologie, om haar jaarlijkse studiedag aan gender en economie te wijden. De titel van de middag, die op 13 juni aan de VU plaats vond, was “Feministische en Economische Antropologie/Economische en Feministische Alternatieven: Relevantie in Tijden van Werkloosheid en Crisis”.

               Ruim dertig VU-studenten antropologie woonden de studiedag bij, als onderdeel van het tweedejaars Onderzoekspracticum dat dit jaar in het teken van economische alternatieven voor de crisis stond. Zij deden in juni onderzoek naar initiatieven om de economische crisis tegen te gaan, zoals alternatieve muntsystemen, kledingruilinitiatieven, ruilevenementen, kook- en “eerlijke voedings”initiatieven. De studiedag was bedoeld om het belang van een genderperspectief te benadrukken. Er waren drie sprekers uitgenodigd. Erik Bähre, antropoloog en universitair docent in Leiden, gaf een overzicht van het denken over gender en economie binnen de antropologie, van “Marx tot nu”. Hij vertelde hoe er in de jaren 1970-1980 vooral vanuit een (neo) marxistisch perspectief werd gedacht over gender en economie, waarbij de nadruk lag op de productiemiddelen. Met de val van het Oostblok aan het begin van de jaren 1990 vond er een verschuiving plaats in de antropologie en was er weinig aandacht meer voor economie. In de 21^ste eeuw is de economie weer in beeld gekomen, niet in de laatste plaats door de economische crisis. Nu ligt de nadruk op geld en financiën, en niet meer op productie. Bähre pleit voor meer empirisch onderzoek naar macht, relaties en verwantschap in economie: “You need a human perspective when looking at economy”. Economie wordt door mensen gemaakt en moet als zodanig worden onderzocht. Etnografisch onderzoek is hier volgens hem dan ook de juiste manier voor. Het verschil met de vorige eeuw is echter dat we nu vooral kijken naar geld en financiën in plaats van naar bijvoorbeeld productiemiddelen. Het is belangrijk dat de economie benaderd wordt als iets dat gemaakt wordt door mensen. Daarom is economie zeer interessant en relevant voor de antropologie. Daarnaast houdt  antropologie zich ook bezig met machtsrelaties, en die spelen een belangrijke rol in de economie.

Leave a Comment