Maarten Deprez – Standplaats Wereld

Henk en Ingrid continued: de Nederlandse identiteit

17/06/201014/05/2016standplaatswereld23 reacties

Door Maarten Deprez Keesjemaduraatje reageerde op zijn blog op het bericht Henk en Ingrid ontmaskerd van Jethro Alons. Hij citeert een passage waarin Jethro “Henk en Ingrid” omschrijft als een “symbool voor de doorsnee Nederlander” en besluit daaruit dat het beeld van de PVV-stemmer is verbreed. Henk en Ingrid hebben echter nooit symbool gestaan voor de PVV-stemmer, maar wel voor de veel grotere pool van zogenaamd “autochtone” Nederlanders waaruit de PVV haar electoraat probeert te vissen.

Ik schrijf “zogenaamd autochtoon”, omdat er geen objectieve scheidingslijn bestaat. We zijn allemaal vroeger of later ingeweken. Geen enkele familie is “altijd al” Nederlands geweest. Identiteitsvorming is dus nooit op een rotsvaste waarheid, maar wel op een subjectieve, en dus veranderlijke, werkelijkheid gebaseerd. Lees verder →

Maarten op veldwerk: een etnografie van de collegezaal

24/02/201024/02/2010standplaatswereld1 reactie

Door Maarten Deprez Hier pik ik de draad weer op die ik twee weken geleden heb laten rusten. In dezelfde exotiserende stijl ga ik verder met de beschrijving van de “bijeenkomst” die ik bijwoon in het “grote huis” aan de rand van Amsterdam. Hoewel ik ondertussen al meer dan een jaar “participerende geobserveerd” heb in deze setting, is dit de eerste keer dat ik zulke systematische, gedetailleerde fieldnotes produceer — in totaal vier bladzijden in de compacte, onleesbare stijl waarvoor ik bekend sta onder mijn medestudenten —, en misschien ook wel de eerste keer dat ik me zó erg amuseer dat ik het niet kan helpen dat mijn binnenpretjes soms buitenpretjes worden… Lees verder →

Maarten op veldwerk: op stap in Amsterdam

04/02/201017/02/2010standplaatswereld2 reacties

Dit artikeltje is het eerste in een reeks waarin ik je, met een of twee berichten per maand, meeneem op veldwerk onder antropologiestudenten en ‑docenten aan de Vrije Universiteit. De bedoeling is niet alleen om meer inzicht te bieden in de dagelijkse realiteit van mijn opleiding, maar ook om op een toegankelijke manier te illustreren wat antropologisch onderzoek zoal inhoudt.

Aangezien antropologen veel waarde hechten aan de context, begin ik mijn onderzoek met een verkenningstocht door Amsterdam en de Vrije Universiteit. In de stijl van Horace Mitchell Miners beschrijving van lichaamsgerelateerde rituelen onder de Nacirema (hint: lees de naam van de stam achterstevoren), probeer ik me zoveel mogelijk te verbazen over het vanzelfsprekende — als een nietsvermoedende plattelandsbelg, laten we zeggen, die plotseling in de grote Nederlandse stad wordt gedropt en verdwaasd de totaal onbekende omgeving probeert te interpreteren. Kan je volgen? Indien nodig helpen de links je op weg. Hier gaan we…

Op een mooie, druilerige regendag, zo typerend voor het lokale klimaat, loop ik aan de rand van de nederzetting Lees verder →

Christmas in the Kalahari

07/01/201008/01/2010standplaatswereldPlaats een reactie

By Maarten Deprez

Now that the Christmas and New Year fuss and feasting are over, yet the events still lie fresh in our memory, it is a good time to look back and reflect. One fun and rewarding, though at times somewhat unsettling way to do so, is to take a look at what other people do and then I mean not merely your neighbour (unless he or she had a really interesting party), but people at a greater cultural distance. For maximal effect, I propose to go far beyond the usual “What did you do for Christmas/New Year?” question to friends and colleagues, to read a classical account from anthropologist Richard Borshay Lee, on how he celebrated Christmas with Kalahari Bushmen. Lees verder →

Egg Fight

01/12/200919/02/2010standplaatswereld1 reactie

By Maarten Deprez

It sounds more spectacular than it is, but it’s fun anyway: the Afghan/Pakistan custom of “fighting” with eggs during the three day Eid festival. At the end of Ramadan, during Eid ul‑Fitr, an Afghan friend told me about this, and after a fruitless attempt to find a YouTube video on the subject, we decided to make our own. Lees verder →

Een uitgebreid smoesje

17/11/200920/11/2009standplaatswereldPlaats een reactie

spoorweg — Je ziet hem niet, maar hij is er wel! (foto: Khem)

Door Maarten Deprez

Voorbije week kwam ik laattijdig op het college Anthropology of Religion (waarvoor nogmaals mijn verontschuldigingen aan de docenten Mattijs van de Port en Daan Beekers). Nu is het niet de eerste keer dat me zoiets overkomt, maar vertragingen van meer dan een kwartier, zoals deze keer, zijn bij mij uiterst zeldzaam. Daarmee doe ik het nog steeds veel beter dan de NS . 🙂 Desondanks houdt het voorval me nu al dagenlang uit mijn slaap. Vandaar dat ik, bij wijze van therapie, in dit artikeltje wil proberen te begrijpen wat erachter zat. Lees verder →

Mate: eendracht in een drinkbeker

28/09/200919/02/2010standplaatswereldPlaats een reactie

Door Maarten Deprez

Deze zomer, op het internationale Esperanto-Jongerencongres, liet Alvaro, een Braziliaanse appartementsgenoot, me mate (niet te verwarren met het Engelse werkwoord) proeven. Ik kende mate als een thee‑achtige, maar erg bittere, drank, waarschijnlijk op een verkeerde manier gebrouwen van het groene kruid, yerba mate, dat een kennis eens voor me had gevonden in een Antwerps natuurwinkeltje.

Al had ik de hoop nog niet helemaal opgegeven er, met veel oefenen, aan gewend te raken en ooit met plezier aan het traditionele metalen rietje, de bomba of bombilla, te zuigen, toch stond het glazen potje met een restje kruid me al meer dan een jaar uit te lachen omdat ik de moed niet kon opbrengen het nog eens te proberen. Het was dan ook met een angstig voorgevoel dat ik, deze keer, een eerste slokje nam.

Lees verder →

Een vastendag in islamitische stijl

16/09/200917/09/2009standplaatswereld5 reacties

Door Maarten Deprez

Zoals aangekondigd, volgt hier een update over mijn Ramadan-belevenissen. Begin september ben ik van anti-participerende observatie overgegaan op het van dichtbij meeleven met mijn Islamitische buurtgenoten hier in Amsterdam West, die mijn experiment over het algemeen erg positief ontvangen. Een Turkse verkoper, bijvoorbeeld, was zo enthousiast dat hij me korting gaf toen ik dadels wilde kopen en het exemplaar weigerde dat hij me toestak om te proberen. “Dan proef je hoe avondeten echt smaakt”, merkte hij op.

Aan dat avondeten komen we pas later toe, want in dit bericht neem ik je mee, vanaf heel vroeg ’s ochtends, naar de theorie en praktijk van een typische Ramadan-dag. Mijn eigen ervaringen zal ik daartoe aanvullen met die van een Marokkaanse medestudente, Amal, die verslag uitbrengt vanuit de ervaring in haar familie. Om vier uur ’s nachts opstaan… Lees verder →

Pig Power: Over globalisering en ziekten

11/09/200912/09/2009standplaatswereld1 reactie

picture by topshampatti — afbeelding: topshampatti

Door Maarten Deprez Het zou wel erg ongepast zijn om — temidden van een varkensgriepepidemie en onder de dreiging van het dodelijke vogelgriepvirus — de weldaden van besmettelijke ziekten te verkondigen. Dat zal ik dan ook niet letterlijk doen; wel wil ik je laten zien welke bijzondere rol deze ziekten hebben gespeeld in het verloop van de geschiedenis, en wat een ommekeer het is, historisch gezien, dat de griepepidemie die zich nu over de wereld verspreidt net op de Amerikaanse landmassa ontstaan is. Lees verder →

Begin van de Ramadan

21/08/200910/09/2009standplaatswereld3 reacties

Foto: Looi. Het vasten wordt na zonsondergang gebroken met wat dadels en melk

Elke moslim, waar ook ter wereld, weet ongetwijfeld wat niet-moslims onder jullie mogelijk al hebben opgevangen: volgende zaterdag, 22 augustus, begint de Ramadan. De meeste van onze landgenoten zullen dit begrip, dat in feite de benaming is voor de negende maand van de Islamitische kalender, op zijn minst vagelijk associeren met de vasten die moslims tijdens deze periode geacht worden tussen zonsopkomst en zonsondergang in acht te nemen. Voor mij, als student antropologie, tijdens het college-jaar samenwonend met drie Islamitische vrienden, werpt zich de vraag op of ik samen met hen zal deelnemen. Het zou niet alleen een teken van solidariteit en respect zijn, maar ook een uitgelezen mogelijkheid om een van de meest toegepaste en hoogst geprezen onderzoeksmethodes in mijn vakgebied, de participerende observatie, in de praktijk te brengen. Lees verder →