Category: Antropologie & wetenschap

Tussen Renaissance en Schijnvertoning? Democratie in Myanmar

Published April 1, 2012

Door Maaike Benders. Op 1 april vinden in Myanmar (ook bekend als Birma) verkiezingen plaats. Hoewel de directe impact beperkt zal zijn (het zijn tussenverkiezingen, waarbij minder dan 10% van de zetels vervangen wordt), heeft dit grote symbolische waarde. Het is namelijk de eerste keer sinds 1990 dat democratie-icoon Aung San Suu Kyi meedoet met haar partij National League for Democracy (NLD). Haar levensverhaal (onlangs op Hollywood-wijze vastgelegd in de film ‘The Lady’) is velen bekend: Als dochter van de vermoorde onafhankelijkheidsstrijder Aung San groeide ze op in Engeland. Tijdens een bezoek aan haar vaderland werd ze onverwacht politiek actief, en besloot zich kandidaat te stellen voor de verkiezingen in 1990. Nadat ze met overweldigende meerderheid won, riep de militaire overheid een langdurig overgangsproces uit, waarin Aung San Suu Kyi uiteindelijk ruim vijftien jaar onder huisarrest zou doorbrengen.

De volgende verkiezingen, die twintig jaar later plaatsvonden, werden door haar partij geboycot vanwege oneerlijke spelregels. Een week na de verkiezingen werd haar huisarrest opgeheven, en vervolgens nam een ‘nominale burgerregering’ de macht over van het leger. In de loop van 2011 voerde deze een opmerkelijke hoeveelheid hervormingen door, en zocht onder andere toenadering tot Suu Kyi’s partij. Het resultaat was dat zij zich verkiesbaar stelde voor de tussentijdse verkiezingen. Afgaand op de hoeveelheid merchandise die Yangon de afgelopen maanden overspoelde, lijkt ze wederom af te stevenen op een overtuigende overwinning. In Europa wordt het verkiezingsnieuws op de voet gevolgd. Niet geheel toevallig zal na 1 april het Europese sanctiebeleid op Myanmar worden herzien. De gang van zaken tijdens de tussentijdse verkiezingen lijkt hierbij van doorslaggevend belang. De nieuwe regeringsleiders lijken gebrand op een positief imago, en nodigden zelfs buitenlandse verkiezingswaarnemers uit. Bij de buitengewoon snelle ontwikkelingen zijn wel wat kanttekeningen te plaatsen.

Nederland Kenniseconomie – taken seriously

Published March 24, 2012

Een interview met dr. ing. Megal Omaan – Terwijl het Nederlandse universitair-wetenschappelijk onderzoek in deze globaliserende tijden steeds meer terrein verliest ten opzichte van bestaande en opkomende groot-producenten als de USA, India en China, heeft een commissie van binnen- en buitenlandse toponderzoekers zich gebogen over een blauwdruk om het Nederlands wetenschappelijk onderzoek opnieuw op te stoten in de vaart der volkeren. Op onze eigen VU stond de woordvoerder van deze commissie ons een interview toe.

Ingenieur Omaan, kunt u ons iets vertellen over de commissie, en de motieven om deze opdracht aan haar mee te geven?

Look, we constateerden dat het wetenschappelijk onderzoek in Nederland stagneerde. Teveel onderzoekers, in particular in de alfa- en gammawetenschappen, werkten en publiceerden nog in samenwerkingsverbanden van minder dan 5 of 10 collega’s en incidenteel zelfs individueel. Dat leverde publicaties op met slechts één naam daarboven; very inefficient, en een output van minder dan drie peer-refereed articles a year, in sommige gevallen zelfs in journals met minder dan een double-A rating. Dat leverde vanzelfsprekend ondermaatse impact-scores op. Er moest dus iets gebeuren, en mijn collega’s en ikzelf zijn op zoek gegaan naar een integraal, innovatief, future-ready alternatief.

1 Comment

Antropologie: een kansloze discipline?

Published February 19, 2012

5852926222_b0b56b80d4_z — Ram Kumar - Unemployed Graduates (1956) Salem Library

Door Herbert Ploegman Ik ben op zoek naar werk. Werk waarvoor je betaald wordt; om van te leven. En zo zit ik na inmiddels een periode van solliciteren aan de tafel van een ‘werkcoach’. Dat is een vrouw van een bureau dat lijntjes heeft met de arbeidsmarkt en zij weet hoe je ‘ergens komt’. Ze bekijkt mijn cv, en zegt: “antropologie, leuk hoor, maar ik zal je uit de droom helpen: je hebt er niets aan”. Dan herstelt ze zich: “of misschien toont het diploma enkel aan dat je wat breder kunt kijken”. Ik knik begrijpend, maar zie ondertussen twee jaar prestatie en inhoudelijke studie van het bordje in de prullenbak geschoven worden. Dit is het geluid dat je links en rechts hoort: antropologie als kansloze discipline. Het heeft geen toegevoegde waarde, zo stelt ook deze dame. “En zeker nú”, voegt ze toe. Het is 2012 en het is malaise. Maar is antropologie werkelijk kansloos? Als ik naar mijn bankrekening kijk zou ik het haast gaan denken. Maar wat heb ik ook alweer gedaan, de afgelopen twee jaar? En waarvoor?

11 Comments

Antropologiestudent in de kerk

Published February 12, 2012

Door Zeger Polhuijs De afgelopen maanden heb ik een onderzoek gedaan in een rooms-katholieke kerk in Amsterdam Nieuw-West. Veel studiegenoten vulden hun ‘profileringsruimte’ in met een half jaar stage of studie in landen als Engeland, Spanje, Marokko, Zuid-Afrika, Brazilië, Peru, of Canada. Ik ging in de Lucaskerk naar diensten, at mee bij ‘open lunches’ in de ontmoetingsruimte, haalde oude foto’s van het internet, maakte korte praatjes met kerkgangers of hield uitgebreide interviews, bezocht bijbel- en katechismusavonden, leerde nieuwe liederen, en dronk heel, heel veel koffie.

Deze onderzoeksstage was een eerste ervaring met zelfstandig onderzoek, onder begeleiding van het Meertens instituut. In het instituut werkte ik mee in het project ‘hedendaagse feestcultuur in Nederland’. De invulling van feest en ritueel in de Lucaskerk was mijn onderwerp.

1 Comment

Haka en Rugby

Published January 27, 2012

Door Claire van de Graaff – Als eerstejaars studente Culturele Antropologie en Ontwikkelingssociologie heb ik een bijbaantje bij de ´Heineken Experience´, waarvoor ik regelmatig word ingezet bij het tappen en uitserveren van bier bij manifestaties. In oktober van dit jaar werd ik uitverkoren om mee te gaan naar de Rugby World Cup 2011 in Nieuw Zeeland dat door Heineken gesponsord werd. Vanuit mijn werkplek, de Heineken VIPbox in het Eden Park Stadion van Auckland, heb ik vier wedstrijden kunnen aanschouwen die gespeeld werden voor 60.000 uitzinnige toeschouwers. Voorafgaand aan twee van die wedstrijden heb ik de uitvoering van een ritueel gezien dat voor kippenvel zorgt: de haka dans door het nationale rugbyteam van Nieuw Zeeland, de All Blacks.

1 Comment

Metropolis: haar

Published January 18, 2012

Lysander Wiering geeft wekelijks verslag van de afleveringen van Metropolis. Afgelopen donderdag was ‘haar’ het centrale thema in Metropolis. Het groeit op ons hoofd en ons lichaam, sommigen verdienen er geld mee en anderen offeren het. Metropolis zocht uit hoe verschillende culturen omgaan met haar.

Als eerst stelde Metropolis haar als uiterlijk kenmerk aan de kaak. Over smaak valt niet te twisten en daarom is uiterlijke schoonheid relatief. In Pakistan is het aan te bevelen om je borsthaar niet af te scheren. In de eerste reportage van de avond ging Pakistaanse correspondent Kazim de straten op en toonde de kijkers dat borsthaar de grote trots van de Pakistaanse man is. Zelfs tegen betaling weigerden de ondervraagde mannen hun borsthaar te scheren, want zo zeggen zei: “In Pakistan staat borsthaar symbool voor mannelijkheid en eer. Het onderscheidt mannen van vrouwen.”

Chaos onder de plakpaal

Published January 17, 2012

Foto Plakpaal VU — Plakpaal VU d.d. 17 mei 2011 rond 20.00u (Herbert Ploegman)

Door Herbert Ploegman. Hoe de fysieke omgeving op ons inwerkt en boodschappen bevat, komt niet altijd aan de oppervlakte. In een vertrouwde context helpt het afwijkende soms om ontdekkingen te doen. Zo drong een beeld bij het hoofdgebouw van de Vrije Universiteit zich op een avond, na een dag werken, aan mij op. De foto die ik ervan maakte vertelt ons iets over de visie van de universiteit op de ruimte waarin kennis wordt geproduceerd.

Op de foto is te zien hoe de ‘Vrije Plakpaal’ op het bordes voor de universiteit wordt gereinigd. Ondanks de communicatieve functie van de paal had ik hem met zijn wirwar van oproepen en ‘verleidelijke’ uitnodigingen eerder over het hoofd gezien. Pas in deze uitzonderlijke toestand werd ik hem gewaar. Bovenaan zat een centimeters-dikke laag aanplakbiljetten als een huid om de paal geplakt, terwijl het onderste deel tot de metalen beplating toe kaal was en het papier er als natte pulp onder lag. Ik vond het er, in de halfbakken toestand waarin het die avond was achtergelaten, vies en chaotisch uitzien; een grove stijlbreuk met de omgeving.

Metropolis Baby

Published January 12, 2012

Lysander Wiering geeft wekelijks verslag van de afleveringen van Metropolis. De aflevering van vorige week stond geheel in het teken van baby’s. Metropolis maakte een rondje om de aarde en zocht uit met welke geboorterituelen ouders er alles aan doen om hun kroost te beschermen en gezond te houden.

Het eerste land dat de revue passeerde was Cambodja. We zien hoe een plattelandsmoeder in één van de meest afgelegen provincies van Cambodja op het punt staat te bevallen. De Bunong stam, waarvan de moeder lid is, hebben hun eigen taal, cultuur en geloof. Hier hoort ook een eigen geboorteritueel bij. Hierin hebben bepaalde delen van het lichaam bij en na de geboorte een belangrijke functie. Zo is het traditie de navelstreng te bewaren en vlak na de geboorte hangt de vader de placenta in de familieboom, die verderop in het bos gelegen is. Dit doet hij voor de bescherming van het kind. De navelstreng wordt gebruikt om het kind mee te reinigen wanneer het een zonde begaat.

De reportage erna komt uit Israël. Pasgeboren jongetjes worden vlak na de geboorte besneden. De reporter reist mee met Menachem, die per dag wel twee of drie jongetjes van hun voorhuid verlost.

1 Comment