Tag: Edien Bartels

Conferentie in Marokko over Feminisme, radicalisering en extremisme

Published June 1, 2017

Paintings: Khadija MADANI ALAOUI, Sidi Mohamed Ben Abdellah University, Fez

Door Edien Bartels en Lenie Brouwer
Feminisme, radicalisering en extremisme zijn grote woorden. Hoe breng je die bijeen en… waarom zou je die bij elkaar brengen? Dat zijn de vragen die behandeld werden op het congres Women’s Voices in the Mediterranean and Africa: Movements, Feminisms, and Resistance to Extremisms dat op 5, 6, en 7 mei werd gehouden in Fez, Marokko. De organisatie was in handen van het Centre ISIS pour Femmes et Développement, Fez, met als drijvende kracht Fatima Sadiqi, bekend van publicaties over gender, migratie en islamitisch feminisme.

Leave a Comment

Kaaskop in Marokko

Published May 20, 2017

Door Edien Bartels en Lenie Brouwer “Wat nemen Marokkaanse Nederlanders mee op vakantie naar Marokko? Kaas en pindakaas!” Dit vertelt Mohammed Abdel, een Marokkaanse Nederlander uit Rotterdam, enthousiast als we zijn kaasfabriekje bezoeken in Magdahr, een dorpje in het noordoosten van Marokko, tegen de Algerijnse grens. We zijn in dit gebied voor onderzoek naar achtergelaten vrouwen en kinderen en verrast deze man te ontmoeten. Tien jaar geleden heeft hij voor het eerst bedacht een kaasfabriek op te zetten en inmiddels heeft hij zijn droom verwezenlijkt. Met een team van zes mensen, waaronder twee remigranten uit Nederland, heeft hij hier de afgelopen jaren aan gewerkt. En nu is hij nu mede-eigenaar. Veel Marokkaanse migranten in Nederland zouden graag een eigen bedrijf willen opzetten in Marokko, maar weinigen lukt het. Hiervoor zijn veel redenen te bedenken, zoals het ontbreken van financiële middelen, kennis van het product en van de Marokkaanse bureaucratie. Hij vertegenwoordigt met dit project de discussie over migratie en ontwikkeling: een succesverhaal dus.

Leave a Comment

Dagelijks leven in het vluchtelingenkamp van Kobani in Suruc, Diyarbakir, april 2015

Published July 2, 2015

Deel twee van een foto essay door Edien Bartels, Trudie Visser (tekst) en Marije Koudstaal (© foto’s). (Deel één) Zij schreven eerder een blog over de problematiek van de Ezidi vluchtelingen: “Er blijft ons niets over.”

TUR_1504110032 — Dagelijks leven in vluchtelingenkamp Suruc. In dit kamp wonen vluchtelingen uit Kobani en omstreken. Nadat Kobani is terug veroverd op IS gaan de meeste vluchtelingen terug. Mannen gaan vooruit om de stad Kobani weer leefbaar te maken. Vrouwen blijven langer in het kamp wonen met de kinderen tot het veilig is in Kobani. Ondertussen gaan families zo nu en dan terug. Het kamp is opgebouwd op een braakliggend stuk grond. De hele oppervlakte is bedekt met keien. Eenvoudige voorzieningen zijn opgetrokken; er is een douche en wasruimte, keuken en toiletgroep. Er is elektriciteit aangelegd. Elke tent beschikt over licht en in de winter had iedereen een elektrisch kacheltje. “God zij dank toonde deze winter mededogen,” aldus de opzichter.

Leave a Comment

Dagelijks leven in het vluchtelingenkamp Singar van Ezidi’s, Diyarbakir, april 2015

Published June 19, 2015

Foto essay door Edien Bartels, Trudie Visser (tekst) en Marije Koudstaal (© foto’s). Zij schreven eerder een blog over de problematiek van de Ezidi vluchtelingen: “Er blijft ons niets over.”

Foto 1 Edien — Straatje in het Ezidi kamp

Foto 2 Edien — Iedere ochtend worden de tenten opgeruimd. Het beddengoed, dwz de van wol gemaakte matrassen en dekbedden, liggen overdag in mooie stapels recht naast de ingang van de tent. Elke avond opnieuw worden de bedden tevoorschijn gehaald en uitgerold.

2 Comments

“Er blijft ons niets over:” Yezidi’s in kamp Singar in Diyarbakır

Published April 20, 2015

Tent met kinderen in Yezidi kamp Diyarbak?r, © Marije Koudstaal

Door Edien Bartels en Trudie Visser, foto’s Marije Koudstaal Op 8 april 2015 meldden de media dat er in Irak meer dan 200 Yezidi’s zijn vrijgelaten door IS, vooral ouderen. Yezidi’s zijn een Koerdisch religieuze minderheid met een eigen syncretistische religie, waarin elementen uit de islam, het christendom en het zoroastrisme (een oude ‘dualistische’ religie uit Perzië). Afgelopen zomer, 3 augustus, vluchtten er binnen een week duizenden Yezidi’s omdat hun dorpen door IS ingenomen werden. Ze worden door IS als duivelaanbidders gezien en daarom vervolgd. Naar schatting van de Yezidi verpleger van kamp Singar in Diyarbak?r woonden er in de regio Singar 500.000 Yezidi’s. Door de aanvallen van IS zijn meer dan 3000 mensen vermoord. Veel ouderen en kinderen zijn omgekomen door honger en dorst, en meisjes en vrouwen, naar schatting 4500, zijn weggevoerd als oorlogsbuit om seksslavinnen te worden (voor meer exacte cijfers, zie De Correspondent van 24 december 2014).

Sommigen zijn erin geslaagd te ontsnappen. De IS strijders kwamen vanuit het zuiden de berg op. De dorpelingen die als eerste werden overvallen, belden naar de andere dorpen zodat er een grote stroom vluchtelingen op gang kwam, de berg op. In de haast en paniek die uitbrak zijn er duizenden kinderen en ouderen kwijtgeraakt. Dat gebeurde in heel korte tijd. Vooral de Yezidi’s die de Singar berg op vluchtten, kwamen in het nieuws. Op die berg zijn ze uiteindelijk in november ontzet via een doorgang gemaakt door een gecombineerde actie van de Koerdische PKK en de peshmerga, en daarna zijn ze naar kampen gebracht in Noord-Irak en in het oosten van Turkije, nabij de grens.

3 Comments

Koerdische vrouwelijke bestuurders in Nederland

Published January 7, 2015

Door Emine Igdi en Edien Bartels. In de week van 21 tot en met 30 november 2014 was een delegatie van vrouwelijke bestuurders uit Oost-Turkije te gast in Nederland. Het ging om twee burgemeesters, respectievelijk uit de steden Mardin en Sirköy en het hoofd van de afdeling vrouwenzaken uit Diyarbakir. Het doel van het bezoek was het uitwisselen van ervaringen over de invulling van de bestuurdersrol door vrouwen, over de strijd tegen geweld tegen vrouwen in Oost Turkije en over de problemen en opvang van vluchtelingen, speciaal vrouwen, in die regio. Over dit laatste thema was op 28 november een seminar op de Vrije Universiteit gewijd.

Het seminar werd ingeleid door dr. Joost Jongerden, antropoloog gespecialiseerd in de Koerdische kwestie aan de universiteit van Wageningen. Hij vertelde onder andere over het grote aantal vrouwelijke burgemeesters in deze regio. Daarna kwamen de vrouwen van de delegatie aan het woord. Zij spraken vooral over de situatie van Syrische vluchtelingen, waaronder veel vrouwen. In het zuidoosten van Turkije is de politieke partij BDP (Bar?? ve Demokrasi artisi- Partij van Vrede en Democratie) heel sterk. Met de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2014 werd het duo burgemeesterschap door de BDP ingevoerd. Wanneer een man burgemeester werd kreeg die een vrouwelijke duo burgemeester naast zich en wanneer een vrouw burgemeester werd kreeg die een man als duo burgemeester naast zich. Er zijn nu 106 vrouwelijke duo burgemeesters. Dat zoveel vrouwen in dit gebied als duo burgemeesters werken was 40 jaar geleden praktisch onmogelijk. Dit is voorbeeld van de grote veranderingen die onder invloed van de Koerdische beweging zijn gerealiseerd.

1 Comment

Verstoten in het land van herkomst

Published June 27, 2014

Door Edien Bartels. In het TV programma ‘Verstoren in het land van herkomst’ van de Moslim Omroep van 21 juni 2014, vertelt een vrouw die achtergelaten was hoe ze zich voelde: als een vuilniszak die gevuld was met emoties en vervolgens aan de kant gezet. Ik ben dat vaker tegengekomen tijdens onderzoek naar achterlatingen in Marokko (2005, 2009,2011). Bijvoorbeeld een Marokkaanse vrouw achtergelaten op jonge leeftijd, nu in Marokko gehuwd met een naar ze zelf vertelde, goede echtgenoot. Ze is op het moment dat ik haar spreek moeder van een dochtertje en lijkt een plezierig leven te leiden. Maar haar vader kan ze niet vergeven dat hij haar heeft achtergelaten. Ieder jaar komt die vader vanuit Nederland op vakantie naar Marokko. Hij is oud nu. Ieder jaar vraagt ze hem: “waarom heb je me achtergelaten in Marokko”. Haar vader begint dan te huilen, en zoals ze zegt: “ik wil hem laten huilen, hij heeft mij dit aangedaan”. Kennelijk wordt achterlating ervaren als een zo fundamentele krenking dat het mensen tot in jaren achtervolgt.

Leave a Comment

“Antropologie is niet voor bange mensen.” Verslag van het afscheidsseminar van Edien Bartels

Published March 27, 2013

: foto’s Marije Koudstaal

Door Elizabeth Marteijn, mmv Monique van der Hoef
Een ode aan dr Edien Bartels en 43 jaar onuitputtelijke inzet voor de antropologie aan de VU; daar ging eigenlijk het seminar Brandende kwesties: de relevatie van de antropologie voor de samenleving over. Langzaam druppelen de gasten binnen, familie, collega’s, vrienden en studenten, allen komen zij vrijdagmiddag 15 februari naar het Metropolitan gebouw waar van 14.00 uur tot 18.00 uur het afscheidsseminar van Edien Bartels plaatsvond. Omdat Bartels veel ‘brandende kwesties’ – conflicten met een culturele achtergrond – heeft onderzocht, is dit het thema van het seminar. Drie sprekers uit alle fasen van Bartels’ carrière hielden een voordracht en als kers op de taart legde Bartels het publiek nog eenmaal uit waarom antropologie het laboratorium is voor studie en onderzoek naar de wereld.

1 Comment

Politiek verbod op neef-nicht huwelijken

Published December 21, 2012

door Edien Bartels en Oka Storms In het regeerakkoord tussen de VVD en de PvdA staat dat neef-nicht huwelijken in beginsel worden verboden. Zonder verdere toelichting wordt dit onder de paragraaf ‘immigratie, integratie en asiel’ Waarom? Neef-nicht huwelijken zijn een politiek issue geworden.

Vanwege het ontbreken van toelichting voor het verbod in het regeerakkoord, kijken we voor het waarom naar eerdere discussies en een wetsontwerp dat in maart jl. naar de Tweede Kamer is gestuurd. Daarin wordt voorgesteld neef-nicht huwelijken tegen te gaan. De motivering is dat neef-nicht huwelijken vaak gedwongen zijn. De familie zou bepalen dat neef en nicht met elkaar trouwen.

Opvallend genoeg wordt er in het huidige regeerakkoord ook onder de paragraaf ‘emancipatie en gelijke behandeling’ gesteld dat gedwongen huwelijken strafbaar worden. Als dat zo is, waarom moet dan over neef-nicht huwelijken apart worden geschreven? Als het hier gaat om gedwongen huwelijken dan kunnen deze huwelijken tegengegaan worden door huwelijksdwang te verbieden?

In een eerdere verklaring vertelt de toenmalige wethouder van Amsterdam en huidige minister van binnenlandse zaken, Asscher, dat via neef-nicht huwelijken meisjes uit het land van herkomst naar Nederland worden gehaald om te zorgen voor tweede-generatie zoons die zwakbegaafd zijn en dan ook de rol van Assepoester voor de familie vervullen. Maar, neef-nicht huwelijken komen ook voor onder Nederlanders. Een EO-programma over een Nederlands neef-nicht echtpaar laat dit bijvoorbeeld zien. Waarom verschijnt dit verbod dan onder de paragraaf ‘immigratie, integratie en asiel’ in het regeerakkoord?

4 Comments