Silvia van der Wal – STANDPLAATS WERELD

Vreemd om vreemd te zijn

Published June 10, 2011

Antropologiestudente Silvia van der Wal koos Brazilië als plek waar ze haar scriptie wil schrijven. Dit is de laatste van een serie van drie mijmeringen over de omstandigheden waarin die keuze haar bracht.

Het is een soort sport geworden om de wereld te verkennen zonder direct herkend te worden als toerist. Het is ook de enige sport waarvan ik durf te zeggen dat ik er in uitblink. Op Schiphol sta ik al in de starblokken, vanaf daar verander ik tot een wereldburger die overal thuis zou kunnen zijn. Bij iedere stap kom ik dan ook in de buurt van een nieuw thuis. In het begin zijn die stappen heel dwalend; mijn ogen en voeten zoeken zo ongemerkt mogelijk de fijnste plekjes. In steden over de hele wereld vragen mensen mij de weg. Vaak moet ik dan bekennen dat ik zelf ook verdwaald ben, maar zo zal ik er nooit uitzien. In het openbaar gebruik maken van een kaart is natuurlijk uit den boze in mijn tak van sport. De ontdekkingen dienen geleid te zijn door advies van locals, liefst natuurlijk in hun taal. Belangrijker nog is echter een speciaal instinct voor het kiezen van de locals – handen en voeten brengen je ook ver. Zo wist ik al op vele plaatsten mijn toerist-zijn te vermommen.

1 Comment

Over sociaal leven

Published June 1, 2011

Door Silvia van der Wal Tijdens het lezen van een inleidend boek over sociale wetenschappen, in mijn eerste studie jaar, was er een gedachte die mij niet los liet: wanneer een wetenschapper niet ook zelf sociaal is kan zijn geest hem gek maken met theorieën over het sociale leven. In het boek werd voorafgaand aan de theorieën, verteld over de levens van de mensen die essentieel denkwerk hadden verricht in de bouw aan de sociale wetenschappen. Eén ding hadden ze allemaal gemeen, geen van allen had enigszins het evenwicht weten te vinden tussen een sociaal bestaan en onderzoek daarnaar. Allerlei gekke verhalen waren het; met de ene wetenschapper nog neurotischer dan de ander.

Een avontuur in hokjes

Published May 22, 2011

Door Silvia van der Wal Trots geeft ik direct toe dat mijn leven vrij weinig structuur heeft. De enige constanten die ik al enige tijd nastreef zijn een zekere onafhankelijkheid, ontwikkeling en vrijheid. Wacht, dit klinkt net wat te spannend. De invulling die ik daar de afgelopen drie jaar aan heb gegeven was antropologie studeren en ondertussen werken in de horeca om mijn levensonderhoud en de reizen die daarbij horen te kunnen bekostigen. Zo, want na drie jaar antropologie kan ik het mij niet veroorloven mijn leven zo onzorgvuldig te romantiseren natuurlijk.

Waar ik hiermee naartoe wil is hoe ik, dankzij die houding, plotseling in Brazilië belande zonder daar veel over nagedacht te hebben. Een paar maanden geleden was het idee ontstaan dat ik mijn thesis ook best ergens anders zou kunnen schrijven, en waarom niet in Brazilië? Om eerlijk te zijn had ik meer weerstand verwacht bij het voorleggen van mijn plan, alsof ik de teleurstelling al had ingecalculeerd. Mijn verzoek was echter nog maar half geformuleerd, toen ik al toestemming en zegen ontving. Waarop ik direct alles begon te regelen, met alles bedoel ik hier voornamelijk het ticket, een paspoort en een afscheidsfeest. Pas toen ik mij hier eenmaal in mijn huisje had geïnstalleerd besefte ik werkelijk dat ik mijzelf – alleen – een compleet vreemd veld in had gestuurd en er nu voor de komende drie maanden dan ook alleen voor zou staan. Ik begon mij af te vragen waarom ik er nou eigenlijk voor gekozen had om mijn fijne leven in Amsterdam achter te laten voor een gek bergdorp. Was het verzet tegen het idee vast te zitten in een structuur?

2 Comments

Ontsnapt aan de statistieken

Published December 8, 2009

Silvia van der Wal heeft haar uitwisselingsstudie in Brazilië vorige week afgerond. Hierbij haar laatste bericht vanuit Recife, dat eerder verscheen op zwerfpost, weblog van studenten sociale wetenschappen in het buitenland.

Met feliz da vida, een lyrische gemoedstoestand, passeer ik stuiterend mijn buurtgenoten die, tenminste tijdens het voor mij waarneembare moment, in mijn humeur lijken te delen. Bij de hoek van de bakker kom ik de eerste persoon tegen die mijn glimlach niet overneemt. In mijn gedachte staat al vast dat hij mij dadelijk om kleingeld zal vragen, dat ik het zal geven en dan wellicht een gesprek met hem zal aanknopen. Maar deze man heeft andere ambities: hij zal mij eens even op de juiste plaats in de statistieken over straatroof plaatsen.

Bewapend betreden

Published November 4, 2009

Door Silvia van der Wal

“Ga je vandaag naar de favela (Braziliaanse krottenwijk)?” “Ja, wat een uitdaging”, antwoord ik vanuit de douche. Ik moet iets geschikts aantrekken om eerst naar de favela te gaan, dan naar het strand en gelijk door naar een feestje. Terwijl ik mezelf mijn gedachten hoor uitspreken, bedenk ik hoe oppervlakkig mijn preoccupatie zal overkomen. “Andere mensen maken zich zorgen over of ze wel levend thuis komen”, was de te verwachten reactie.

1 Comment

Sociale lift, asociale lift

Published October 24, 2009

Foto door Derrick T

Antropologiestudente Silvia van der Wal studeert voor een half jaar in Brazilië en schrijft regelmatig over haar ervaringen voor Zwerfpost, weblog voor buitenlandse studenten van de VU Faculteit der Sociale Wetenschappen. In dit bericht vertelt ze over haar frusterende kennismaking met grote klassenverschillen in Brazilië.

Terwijl ik peinzend op de stukjes uit mijn guaranasap bijt, tikt de derde jongen van vanavond op mijn schouder om mij te vertellen dat hij geld wil. Pas als hij weg is besef ik zijn verzoek te hebben geweigerd zonder hem werkelijk te antwoorden of aan te kijken. Het peinzen wat hij verbrak, was om tot een verhaal te komen dat zou illustreren hoe alles aan mijn dagen op de universiteit anders is. Nu was juist die bedelende jongen een goed voorbeeld. Maar ben ik me nu al aan het afsluiten voor die kant van mijn dagelijkse realiteit? Nog geen uur geleden ben ik nog in de les tekeer gegaan omdat een studiegenootje haar presentatie af trachtte te sluiten met de statement dat de vorm van discriminatie in Brazilië subtiel is.

3 Comments

Een antropologiestudente in Brazilië

Published October 12, 2009

Door Silvia van der Wal ‘Onbeschaamde verleiding en het verborgene’

Een betoverend land vol van samba, de mooiste mulatas en de gewilligheid van allen. Het is niet gelogen en het komt zeker dichter in de buurt van de werkelijkheid dan ons imago van mensen op klompen in een drugsparadijs. Mijn levensritme hier wordt bepaald door dat van de Braziliaanse muziek, door de gewoonte om rond wat wij koffietijd noemen aan het bier te beginnen, door het constante spel van verleiding, en door het vuil dat zich aan mij vastkleeft en dat me verbindt met de stad en met het strand waar je alles weg kan spoelen, om daarna eventueel weer bij het bier te beginnen.

Deze micro?illustratie is een poging je te vertellen hoe heerlijk het is om in Recife te wonen. Het beeld is echter alles behalve compleet.