Tag: Ton Salman

Nederland Kenniseconomie – taken seriously

Published March 24, 2012

Een interview met dr. ing. Megal Omaan – Terwijl het Nederlandse universitair-wetenschappelijk onderzoek in deze globaliserende tijden steeds meer terrein verliest ten opzichte van bestaande en opkomende groot-producenten als de USA, India en China, heeft een commissie van binnen- en buitenlandse toponderzoekers zich gebogen over een blauwdruk om het Nederlands wetenschappelijk onderzoek opnieuw op te stoten in de vaart der volkeren. Op onze eigen VU stond de woordvoerder van deze commissie ons een interview toe.

Ingenieur Omaan, kunt u ons iets vertellen over de commissie, en de motieven om deze opdracht aan haar mee te geven?

Look, we constateerden dat het wetenschappelijk onderzoek in Nederland stagneerde. Teveel onderzoekers, in particular in de alfa- en gammawetenschappen, werkten en publiceerden nog in samenwerkingsverbanden van minder dan 5 of 10 collega’s en incidenteel zelfs individueel. Dat leverde publicaties op met slechts één naam daarboven; very inefficient, en een output van minder dan drie peer-refereed articles a year, in sommige gevallen zelfs in journals met minder dan een double-A rating. Dat leverde vanzelfsprekend ondermaatse impact-scores op. Er moest dus iets gebeuren, en mijn collega’s en ikzelf zijn op zoek gegaan naar een integraal, innovatief, future-ready alternatief.

1 Comment

Cultuur is opium voor het volk, maar opium is ook cultuur – Deel I

Published March 6, 2012

Door Ton Salman. Op 13 en 14 maart van dit jaar komt in Wenen de VN-vergadering bijeen die opereert onder de naam van de Convention Against Illicit Traffic in Narcotic Drugs and Psychotropic Substances. Het wordt voor Bolivia een belangrijke vergadering van deze Wenen-conventie.

Het verhaal* begint ongeveer zó: in 1961 ratificeerde deze conventie het eerste verdrag over de bestrijding van gebruik, handel, productie en terbeschikbaarstelling van drugs en (later) psychotropische substanties als LSD en Ecstasy. Landen verplichtten zich drugs actief tegen te gaan – met uitzondering van medische toepassingen. Latere annexen specificeerden steeds nieuwere drugs. De International Narcotics Control Board werd opgericht om drugsproductie en –handel daadwerkelijk te controleren.

Pas in de loop van de jaren bleek dat er, behalve problemen als gebrekkige effectiviteit van de handhaving en corrupte autoriteiten die narco-belangen ontwikkelden, nog andere controversiële kwesties opdoken. Deze betroffen de nationale of culturele betekenistoekenning aan drugs.

1 Comment

Het indiaanse ja-woord

Published May 13, 2011

Door Ton Salman Op zaterdag 7 mei 2011 huwden 355 echtparen van indiaanse afkomst tegelijkertijd, in het coliseo cerrado, in het centrum van La Paz, Bolivia. Het was een kleurrijke en vrolijke bijeenkomst, opgeluisterd met muziek, een maaltijd, cocablaadjes-kauwen, oogverblindende indiaanse gewaden, rituelen door indiaanse yatiris en amautas, religieuze autoriteiten in de Andes, een theaterstuk en als klap op de vuurpijl de aanwezigheid van ’s lands president Evo Morales, als padrino van alle jonggehuwden. De huwenden waren afkomstig van 11 verschillende etnische groepen uit Bolivia.

Het was niet zomaar een ingeving om dat trouwen nu eens massaal te doen. Het was een statement. In het Bolivia van de eerste inheemse president van het land, Evo Morales, heeft de indiaanse erfenis een nieuw prestige verworven. Niet alleen wordt het indiaanse denken ingezet tegen het voormalige kapitalistische economische model van groei en accumulatie (en wordt in plaats daarvan een ‘economie van het genoeg’ en respect voor pachamama bepleit), ook op het culturele en religieuze vlak emancipeerden de indiaanse ‘gewoontes en gebruiken’. Deze huwelijksplechtigheid was niets meer of minder dan een ‘publieke verklaring’ dat vanaf nu ook etnische huwelijksrituelen zouden worden erkend en geëerd.

1 Comment

Antropologie van de claxon

Published January 20, 2011

Door Ton Salman Misschien een beetje obligaat: de antropoloog over het verkeer in my village. Maar ik bevind me in uitgelezen gezelschap: collega Freek Colombijn schreef er ook (en meesterlijk!) over, en gerenommeerd politicoloog Guillermo O’Donnell wijdt in zijn grondige studie over karakteristieken van democratieën in Latijns Amerika meerdere pagina’s aan de truc hoe je, in de auto rijdend, vanuit de zijstraat komend je je een plaatsje verovert in de stroom op de hoofdweg (zie zijn boek Counterpoints – Selected Essays on Authoritarianism and Democratization, University of Notre Dame Press, 1999, met name hoofdstuk 5 dat luistert naar de welluidende titel And why should I give a shit). Blijkbaar zijn zulke banale wetenswaardigheden over verkeersgedrag relevant voor de analyse van maatschappijen en politieke systemen. Bovendien, zo wil ik betogen, zijn verkeersmores een Fundgrube voor elke etnograaf.

2 Comments

Antropologisch Kieskompas: democratie, de teleurstellende zegen

Published May 16, 2010

In onze nieuwe serie ‘het Antropologisch Kieskompas’ laten antropologen hun licht schijnen over belangrijke thema’s in de aankomende Tweede Kamerverkiezingen, zoals integratie, ontwikkelingssamen-werking, milieu en onderwijs. Ze proberen hierbij verder te kijken dan de kortstondige actualiteit en kritisch te reflecteren op hoe er in de politiek over deze thema’s gedacht en gesproken wordt. In de eerste aflevering vraagt Ton Salman zich af wat ‘democratie’ en ‘verkiezingen’ eigenlijk betekenen en plaatst hij vraagtekens bij de notie van ‘representativiteit’.

Door Ton Salman Democratie, als we de immense bibliotheek erover even kort samenvatten, houdt in dat, meestal langs de weg van periodieke verkiezingen waarbij verschillende politieke partijen met elkaar wedijveren, het volk –indirect– regeert; dat er bevolkings-representatie is in een gekozen lichaam; en dat het stemmen zelf geheim, vrij en transparant is. Volgens veel hardcovers op de planken van politicologen en rechtswetenschappers hoort er verder ook nog bij dat een zeker pakket rechten en vrijheden voor iedereen gegarandeerd is, en dat er een rechtsstaat heerst waarin de drie machten (wetgevend, uitvoerend, juridisch) onafhankelijk van elkaar zijn. Dát is democratie! Toch?

5 Comments

Bolivia: het hoofddoekdebat

Published January 18, 2010

Door Ton Salman Het is een hard gelag: vroeger kon je je als antropoloog in alle onschuld beperken tot de prototypische thema’s van je eigen regio. Je deed wat hekserij in Afrika, of wat heilige koeien en Boeddhisme in Azië, of een beetje indianenrituelen in Latijns Amerika. En je luisterde respectvol maar met een waterige blik in de ogen naar de verhalen van de collega’s die altijd een ander vliegtuig namen. Die onnozele tijd is voorbij. Eerst waren er de kritische stokebranden die de antropologie uit het exotisme en de dweperij met my village losweekten, toen kwamen er de masochistische etnografieën over de biased sociotopen van de postkoloniale antropoloog zélf, en daaroverheen kwam de globalisering. Het gevolg is dat we nu uitgenodigd worden over hoofddoekjes in Bolivia te schrijven.

Continue ReadingBolivia: het hoofddoekdebat

3 Comments

Financial Crisis Worldwide (3): Bolivia

Published October 16, 2009

Door Ton Salman “Hesitating at the doorstep — the impact of the global economic and financial crisis in Bolivia”

Financial and economic crises as the one currently haunting us, inevitably affect the whole world — we are too interconnected for anyone to escape its impact. The way the crisis lands in various countries and regions, however, differs considerably.

Take Bolivia. As a reminder: since early 2006 Bolivia is governed by its first indigenous president, Evo Morales. He attempts to pull through economic reforms, to strengthen the country’s sovereignty vis-à-vis external agents, and pursues reforms in favor of the Bolivian poor. In his political discourse he combines an ideological (‘socialist’) with an ethnic vocabulary, accusing the West of a history of exploitation of the South, and additionally charging Western political and economic models of being instigated by greed, by obsession for accumulation and expansion, and of neglect of the environment and the depletion of natural resources. The crisis, in his view, is a leaf out of one’s own book. This does, nevertheless, leave the question open: will the crisis hurt in Bolivia?

10 Comments

Misdaad met bovennatuurlijke hulp

Published July 23, 2009

Foto uit de krant La Razón van 5 juli 2009

De recherche in La Paz, Bolivia, was niet verbaasd toen ze in het kamertje van een bende moorddadige misdadigers een tweetal schedels aantrof op een soort altaartje. De schedels droegen wollen mutsen, waren omringd door bloemen en cocablaadjes, en er stak een sigaret tussen hun vergeelde en onregelmatige gebit. De mensen van de recherche wisten ook onmiddellijk wat te doen: ze plasten eerst op de schedels en sloegen ze daarna in stukken. Daarmee, zo wisten ze, wendden ze mogelijk ongeluk af, dat zou kunnen worden berokkend door de bovennatuurlijke krachten die aan de kant van de criminelen stonden. Voor alle zekerheid zouden ze bovendien geen gebruik maken van mogelijke bewijsstukken die in dat kamertje werden gevonden.

Wie zou denken dat misdadigers en politie beide altijd zo sluw, rationeel en klinisch mogelijk opereren in hun onderlinge strijd, komt in Bolivia bedrogen uit. De misdaad en de misdaadbestrijding zijn er verzadigd van ceremonieel en ritueel.

4 Comments

Standplaats Bolivia: burgerrechten of gemeenschapsrechten

Published June 4, 2009

Op 7 maart van dit jaar werd in het indiaanse dorp Sankajahuira, aan de oevers van het Titicacameer, het huis van Victor Hugo Cárdenas gekraakt door de bewoners van het dorp. Cárdenas, zelf indiaan (Aymara), was van 1993 tot 1997 vice-president van Bolivia, en in die jaren een symbool voor de opkomst van de traditioneel gemarginaliseerde indiaanse bevolking van Bolivia. Maar de tijden zijn veranderd. Cárdenas werd nu door zijn dorpsgenoten beschuldigd van meerdere vergrijpen: hij zou zich onttrokken hebben aan de regels en verplichtingen van de dorpsgemeenschap (hij woont bijvoorbeeld meer in de stad La Paz dan in zijn thuisdorp), en op dorpsvergaderingen verstek hebben laten gaan.

15 Comments