Door Ton Salman Je kunt de patstelling op meerdere manieren formuleren: je bent een land met een lange en wrange geschiedenis van plundering van je rijke natuurlijke hulpbronnen, en tegelijkertijd het land dat naar verluid…
Leave a CommentTag: Bolivia,
By Ton Salman This is part II of the blog “Rituals to help us out….” If you have not yet read part I, you can read it here. Ekeko would by some probably be coined…
Leave a Comment
DOOR TON SALMAN De mensen in het land demonstreren, vloeken, vechten, tieren en vieren. President Morales, reeds veertien jaar aan de macht, trad gisteren, zondag 10 november 2019, af – drie weken na een omstreden…
Leave a Comment
Door Ton Salman Het zijn, wereldwijd, tijden van eerbetoon aan culturele tradities. Tot aan de vakantiefolders toe worden de “authentieke dansen”, de “oorspronkelijke rituelen” en de “intact gebleven, rustgevende dorps-levensritmes” beloofd aan –inmiddels ook– de massatoerist. Je kunt het meemaken in Vietnam, in Zambia, in Peru; “echte cultuur” kun je overal beleven.
En over dat cultuurtoerisme zijn inmiddels de nodige publicaties verschenen, over de voor- en nadelen voor de “locals”, over de effecten op economieën, over (erg scheve) winstdelingen, over de “agency” van de “authentieke dansers”, en over de verknipte toerist die massaal iets anders dan massatoerisme wil. De mooiste titel binnen dit veld is waarschijnlijk die van Nick Stanley: “Being Ourselves for You: The Global Display of Cultures”, al uit 1998.
Leave a Comment
Door Ton Salman Op de hoogvlakte in Bolivia is het koud en winderig. In de winter zakt de temperatuur iedere nacht onder het vriespunt. Dan valt er maandenlang ook geen regen, worden het harde gras en de stekelige lage struikjes bruin, en schuren en prikken ze zo mogelijk nóg wat gemener. Dan zijn dus, als je erdoorheen wandelt, hoge schoenen en dikke broekspijpen zeker aanbevelenswaardig. De wind snijdt en de zon verwarmt maar een beetje – maar is op de hoogte van zo’n 3800 meter boven zeeniveau zó onbarmhartig dat je binnen een paar uur verbrandt en je lippen kloven. De eerste neerslag van het seizoen is vaak sneeuw. Het levert een prachtig landschap op. Voor wie zich de genieting daarvan kan permitteren.
Daar, op anderhalve kilometer van het dichtstbijzijnde dorpje (en dan nog maar met zo’n 100 inwoners) staat een klein lemen huisje. Ernaast een minuscuul schuurtje en een kleine kraal om ’s nachts de schapen in samen te drijven. De bewoonster, laten we haar Manuela noemen, alleenstaand, leeft van de ongeveer 60 schapen en wat kleinschalige landbouw: aardappelen, wat groente, haver en quinoa, het inmiddels ook in het Westen populaire “Andesgraan”. Het is geen vetpot, en het leven is moeilijk. Het is sloven. Er is de kou. Alle beesten moeten gevoed. De harde grond bewerkt.
Leave a Comment
Door Ton Salman
Zie de foto’s. Dit is wat er (al tientallen jaren geleden) gebeurd is: bovenaan de klif loopt een weg. Een automobilist, naar ik hoorde beschonken, kukelde over de rand. De bergwand is door erosie aangetast en bestaat uit een reeks vertikale, taps toelopende kloven of bergspleten. De auto is daar vertikaal, neus naar beneden, in beland. Bijna dwangmatig stel ik me de ervaring van de bestuurder voor: tsjak, daar zakte hij weer schoksgewijs een stuk naar beneden. En tsjak, nog een stuk. En nóg eens. En het wordt steeds nauwer. De klem wordt steeds strakker aangedraaid. Ik stel me voor dat de chauffeur de auto in z’n achteruit zette, en probeerde of….. maar neen – tsjak.
Leave a Comment
Door Ton Salman. Wie vertrouwd is met de relatief zoetgevooisde muziek van het polderen en met termen als ‘de constructieve oppositie’, en al een beetje schrikt van een minder lieflijk ‘doe effe normaal’ in de Nederlandse politiek, zal zeker opkijken van het luidruchtige en dissonante geharrewar en gekissebis in Bolivia, in de aanloop naar de verkiezingen op zondag 12 oktober. De partijen en kandidaten daar mogen elkaar graag zwartmaken, met modder gooien en onder de gordel slaan. Een andere politieke cultuur, inderdaad. Er zijn redenen voor – maar die stemmen niet overeen met wat het Boliviaanse electoraat lijkt te prefereren.
Om met dat laatste te beginnen: verschillende enquêtes, uitgevoerd over de laatste 10 á 15 jaar, alsmede mijn eigen interviews en informele gesprekken met honderden Bolivianen, bevestigen keer op keer dat de bevolking kiest voor overleg, compromissen, debatten, en voor, in een fraaie lokale uitdrukking, “onderhandelen tot je laatste snik”. Natuurlijk mopperen de Bolivianen op de niet nagekomen beloftes, op corruptie en zakkenvullerij, op de politici die niet weten wat er onder de bevolking leeft, en dergelijke. De gewone argwaan jegens de politiek, dus. Maar tegelijkertijd spreekt men zich duidelijk uit tégen politici die hun aanhang ophitsen, tégen het dóórdrukken van bepaalde maatregelen zonder onderhandeling, en zeker tegen geweld. Het land heeft, in het recente verleden, haar portie geweld, repressie en autoritarisme wel gehad. De bevolking zendt nu een gemengde boodschap uit: (de meeste) politici, dat blijft tuig van de richel, maar democratie, onderhandeling en compromis, dát is wat we eisen van onze regeerders.
Leave a Comment
Door Ton Salman en Marjo de Theije Sinds enige tijd zijn wij betrokken bij het project “Gold Mining in the Amazon”, dat wordt geleid door Marjo de Theije en waarbinnen Ton Salman het Bolivia deel-project coördineert. Marjo de Theije verwierf een substantiële WOTRO-subsidie voor dit project dat in vijf landen (Colombia, Peru, Suriname, Brazilië en Bolivia) wordt uitgevoerd. Wij beiden leren veel bij dankzij onze deelname in dit project, over de fascinerende en snel expanderende wereld van de kleinschalige mijnwerkers, over de methodes van alluviale en bergmijnbouw, over de migratiestromen die door de goudkoorts worden veroorzaakt, over het leven en de dromen van goudzoekers, en over de conflicten rondom landgebruik tussen landbouwers, bosbouwers, natuurvrienden, inheemse gemeenschappen en anderen. Het heeft nogal wat consequenties voor het Amazonegebied als dankzij economische crises de goudprijs steeds maar weer opnieuw ophoog gaat, tot het huidige astronomische niveau van ruim 40 euro per gram!
2 Comments
Door Ton Salman. Op 6 maart vorig jaar verscheen op StandplaatsWereld een stukje van mijn hand over de vergadering in Wenen van de Convention Against Illicit Traffic in Narcotic Drugs and Psychotropic Substances. Op die vergadering bepleitte Bolivia dat het kauwen op coca-blaadjes uitgezonderd moest worden van de drugs-verboden die in die Conventie waren overeengekomen – en dat Bolivia in dat geval weer graag lid zou worden. Het is nu tijd voor een kort vervolg op dat verhaal: Bolivia heeft het pleit gewonnen!
5 Comments