Door Ton Salman Misschien een beetje obligaat: de antropoloog over het verkeer in my village. Maar ik bevind me in uitgelezen gezelschap: collega Freek Colombijn schreef er ook (en meesterlijk!) over, en gerenommeerd politicoloog Guillermo O’Donnell wijdt in zijn grondige studie over karakteristieken van democratieën in Latijns Amerika meerdere pagina’s aan de truc hoe je, in de auto rijdend, vanuit de zijstraat komend je je een plaatsje verovert in de stroom op de hoofdweg (zie zijn boek Counterpoints – Selected Essays on Authoritarianism and Democratization, University of Notre Dame Press, 1999, met name hoofdstuk 5 dat luistert naar de welluidende titel And why should I give a shit). Blijkbaar zijn zulke banale wetenswaardigheden over verkeersgedrag relevant voor de analyse van maatschappijen en politieke systemen. Bovendien, zo wil ik betogen, zijn verkeersmores een Fundgrube voor elke etnograaf.
Author: standplaatswereld
Op 20 januari organiseert het Onderzoeksnetwerk Religie en Civil Society een studiemiddag over het thema ‘Bonding’ of ‘bridging’? Migranten, religieuze identiteit en civil society. Vanuit onze afdeling schuiven Thijl Sunier (hoogleraar islam in Europese samenlevingen) en oud-medewerker Kim Knibbe aan. Op de website van het onderzoeksnetwerk wordt de middag als volgt beschreven:
De religieuze identiteit van migranten in het westen krijgt de afgelopen jaren veel aandacht. In de publieke discussie staat de vraag centraal welke betekenis religie heeft voor het leven van migranten in het Westen. Sommigen benadrukken dat religie de gelederen in migrantengemeenschappen doet sluiten en een hinderpaal vormt voor hun deelname aan de samenleving. Anderen zien in religie een mogelijke vorm van sociaal kapitaal, dat mensen kan inspireren en motiveren zich te openen voor de samenleving en daarin actief te zijn.
- Sandra Evers
Welke gevolgen heeft het voor lokale gemeenschappen in ontwikkelingslanden dat internationale organisaties daar op grote schaal landbouwgrond opkopen? Collega Sandra Evers heeft een grote subsidie ontvangen om dat te gaan onderzoeken.
In Ethiopië, Madagascar en Oeganda gaat ze kijken naar landprojecten voor voedselproductie, mijnbouw, biobrandstoffen, natuurbehoud, het tegengaan van ontbossing en aanplanten van nieuwe bossen. De lokale bevolking moet vanwege die projecten soms gedwongen verhuizen, wat gevolgen heeft voor hun economische, politieke, sociale en culturele leven. In Madagaskar kopen mijnbouwbedrijven bijvoorbeeld grond om mineralen te winnen. De mensen die daar wonen krijgen geld en een huis op een andere plek, maar raken wel de graftombes van hun voorouders kwijt, die heel belangrijk voor ze zijn.
Leave a Comment
- Beeld van het studiogesprek in Z.O.Z. (met rechts Edien Bartels)
Update: de uitzending kan vanaf heden terug gekeken worden via uitzending gemist.
Deze zaterdag, 8 januari, besteedt het VPRO programma Z.O.Z. van Anil Ramdas(NL2, 15.15 uur) uitgebreid aandacht aan vragen rondom partnerkeuze en gearrangeerde huwelijken onder verschillende migrantengroepen. Onze collega Edien Bartels praat als deskundige mee in de studio. We vroegen Z.O.Z. medewerker Pinar Bakirhan om de uitzending alvast voor ons te beschrijven.
Hoe vrij is de partnerkeus? In Nederland gaat men uit van de vrije keus, de spontane liefde. In andere culturen bemoeien ouders en familieleden zich met de keus van een partner. Dan spreken we van een gearrangeerd huwelijk. Maar een huwelijk kan ook gedwongen worden wanneer de bruid of bruidegom de door hun ouders aangewezen partner niet accepteren. In Nederland is er een wetsvoorstel ingediend om gedwongen huwelijken te bestrijden door de maximumstraf daarop te verhogen van 9 maanden naar 2 jaar. Maar is straffen wel de goede oplossing en hoe kan je een slachtoffer opsporen?
1 Comment
Door Oscar Salemink Antropologen vertellen waargebeurde verhalen, vaak over erg persoonlijke zaken, en soms vinden de mensen over wie die verhalen gaan dat niet leuk, en proberen zij publicatie te stoppen. In zijn artikel Anti-social anthropology? vertelt David Mosse (JRAI 2006) hoe betrokkenen zijn etnografie van een hulpprogramma in India probeerden te blokkeren – gelukkig tevergeefs. Soms vinden ook niet-betrokkenen de verhalen van antropologen niet leuk. In Vietnam moet ik doorlopend koorddansen tussen wat daar wel en niet openlijk gezegd mag worden, vooral als ik daar presentaties houd of publiceer. Dat koorddansen lukt mij doorgaans goed – zo goed dat vrienden daar mij weten te vinden om een verhaal te houden om een debat te forceren over een onderwerp dat om politieke redenen taboe is, maar dat ik als buitenstaander gemakkelijker kan aanroeren.
Leave a Comment
Ook deze week op Standplaats Wereld weer interessante interviews door Manu van Kersbergen, ditmaal een over het verdwijnen van inheemse culturen en een tweede over culturele diversiteit in de medische wereld.
Door Manu van Kersbergen In deze uitzending van Spoken ging ik in het eerste uur in gesprek met antropoloog en bestuurslid van het Nederlands Centrum voor Inheemse Volken Joris van de Sandt over de gevolgen van de cultuurdood van Inheemse volken. Zo is Australië bijvoorbeeld traditioneel een van de meest cultureel diverse gebieden ter wereld, maar van de oorspronkelijk honderden Aboriginaltalen is nog maar weinig over. De inheemse culturen van Australië verdwijnen sneller dan waar ook ter wereld en daarmee dreigen de oudste bekende culturen te verdwijnen.
In het tweede uur sprak ik met antropologe Cylia Engels die onlangs nog werd genomineerd voor de masterthesisprijs van de Vrije Universiteit, n.a.v. van haar onderzoek onder Marokaans-Nederlandse moeders van geestelijk gehandicapte kinderen.
1 Comment
Door Freek Colombijn Het Philips Center for Health and Well-being is een kleine afdeling binnen Philips, die strategische studies verricht. Het centrum krijgt input van twee denktanks. Eentje houdt zich bezig met de vergrijzing van de samenleving, de ander met de vraag hoe steden in de toekomst leefbaarder gemaakt kunnen worden. Voor de laatste ben ik tot mijn verrassing uitgenodigd. Een tiental bijeenkomsten staat gepland over een periode van twee jaar.
2 Comments
Deze week waren Sandra Evers en Michel Doortmont te gast bij Manu om ons bij te praten over landacquisities door welvarende overheden en multinationals in met name Afrika. De interessante interviews zijn hier weer direct te beluisteren:
Door Manu van Kersbergen De wereldbank heeft berekend dat er in 2009 voor 45 miljoen hectare aan grond werd verhandeld (dat is ongeveer 11 keer de oppervlakte van Nederland). Hierbij gaat het vooral om grond in Afrika, Zuid-Amerika en delen van Azie. De lappen grond worden opgekocht of gepacht door grote multinationals of welvarende centrale overheden, die de grond vervolgens gebruiken voor de productie van voedsel of biobrandstoffen. Dit proces, dat sinds de voedselcrisis van 2008 een enorme vlucht heeft genomen, staat beter bekend als ‘landgrabbing’.
4 Comments
Door Freek Colombijn Op 16 november organiseerde de afdeling Sociale en Culturele Antropologie van de VU haar jaarlijkse Antropologendag. In een van de sessies vertelde Anemoon van Dijk enthousiast over haar werk voor de Stichting Studenten Huisvesting Utrecht.
Je denkt misschien: niet direct een werkplek waar je een antropoloog verwacht, maar niets is minder waar. In een omgeving waar vooral mensen met een technische achtergrond werken, heeft de antropologe een belangrijke bijdrage door te kijken naar wat bewoners zelf willen. Hoe moet een woning eruit zien zodat mensen zich er thuis kunnen voelen? Welke levensstijlen vind je terug onder de bewoners?
1 Comment